Bestuursrapportage op hoofdlijnen

Beleidsontwikkelingen op hoofdlijnen

Actuele ontwikkelingen op hoofdlijnen

Terug naar navigatie - Actuele ontwikkelingen op hoofdlijnen

In deze bestuursrapportage worden de ontwikkelingen beschreven die afwijkend zijn van de programmabegroting 2024. In het kort worden in dit hoofdstuk enkele in het oog springende en meer algemene ontwikkelingen geduid, die in het vervolg nader beschreven en toegelicht worden.

Deze bestuursrapportage toont in hoofdlijnen drie soorten ontwikkelingen: specifieke voortgangsinformatie, kostenstijgingen (en een meevaller) en andere knelpunten.

De voortgangsinformatie betreft met name de ontwikkelingen rond jeugd, de scholen, het wonen (Nieuwveense Landen en Noordpoort), de omgevingsvisie en het omgevingsplan binnenstad, Bleekerseiland, Regio Zwolle en de dienstverlening.

Kostenstijgingen doen zich vooral voor bij de Wmo, in de openbare ruimte (over de hele linie zijn de prijzen van materialen gestegen), waaronder de wegen. Bij Beschermd Wonen is juist een meevaller te noteren.

Andere knel- of aandachtspunten betreffen de subsidierelaties en hoe we omgaan met de rollen van opdrachtgever en opdrachtnemer, de toename van de vraag naar armoederegelingen, de buurtsportcoaches, de (staat van enkele) bruggen en de netcongestie (die de verduurzaming hindert).

Financiën op hoofdlijnen

Financiën op hoofdlijnen

Terug naar navigatie - Financiën op hoofdlijnen

Resultaat
De programmabegroting 2024 sluit met een positief saldo van € 165.000. Dit is ook het vertrekpunt voor deze rapportage. De geconstateerde financiële afwijkingen van dit tussenbericht geven een voordelige bijstelling van de raming van € 1.987.000.

In de tabel hieronder worden de financiële afwijkingen per programma weergegeven. 

Programma (bedragen x € 1.000) Resultaat
Begrotingssaldo 2024 165
1. Bestuur -50
2. Openbare orde en veiligheid 0
3. Sociaal domein 730
4. Onderwijs 0
5. Samengevoegd met programma 3 -
6. Kunst en cultuur, recreatie en toerisme -30
7. Sport en bewegen -116
8. Ontwikkeling openbare ruimte 0
9. Beheer bestaande openbare ruimte -236
10. Economische zaken en grondzaken 200
11. Duurzaamheid 0
12. Burgerzaken 0
Algemene dekkingsmiddelen 1.810
Overhead -321
Eindtotaal deze bestuursrapportage 1.987
Prognose saldo boekjaar 2024 2.152
- = nadeel en + = voordeel

Op basis van de bijstellingen in deze bestuursrapportage stellen we de begroting 2024 bij naar een voordelig resultaat van € 2.152.000 over 2024. Bij de vaststelling van de jaarstukken 2024 bepalen we uiteindelijk het resultaat. De structurele effecten worden meegenomen in de perspectiefnota 2025-2028.

De positieve bijstelling van het verwachte resultaat volgt een trend die we de afgelopen jaren veel ervaren; incidentele voordelen compenseren structurele nadelen. Prijsontwikkelingen blijven lastig in te schatten. Voor een aantal posten volgen we deze trend en komen we waar nodig op terug bij de financiële tussenrapportage in het najaar. 

Binnen het Sociaal domein levert de verwachte afrekening Beschermd Wonen een incidenteel voordeel. Voor de opvang van vluchtelingen ontvingen we de afgelopen jaren een hogere bijdrage van het rijk dan de kosten die met de opvang gemoeid waren. Voor 2024 gaan we vooralsnog uit dat deze opvang budgetneutraal gerealiseerd wordt. Een overschot in de orde van grootte zoals in de jaren 2022 en 2023, is niet te verwachten. De bekostiging van het rijk is verlaagd en er is nog geen duidelijkheid over de continuering van de huidige opvanglocatie.

Vanuit het gemeentefonds volgt een positieve bijstelling op basis van de uitwerking van de septembercirculaire 2023.  Verder nemen we in deze bestuursrapportage alvast een voorschot op de aanstaande meicirculaire 2024 door de financiële effecten voor Meppel uit de Voorjaarsnota 2024 van het rijk mee te nemen . 

De bestuursrapportage is uitgewerkt op basis van de gegevens bekend over de eerste maanden van 2024. De rapportage geeft een eerste indicatie van de ontwikkelingen over 2024, maar is daarmee geen eindejaarsverwachting.  Na de zomer volgt een financiële tussenrapportage als 2e moment om te rapporteren over de (financiële) ontwikkelingen in het boekjaar.

In de programma's hierna worden inhoudelijke toelichtingen op de financiële afwijkingen gegeven.

Financiële positie

Om de financiële positie van de gemeente Meppel te verstevigen is in mei 2023 een financieel actieplan vastgesteld. Er zijn acties nodig om te komen tot een  duurzaam gezonde financiële positie. Tegelijkertijd is het nodig om te blijven investeren in de toekomst van de gemeente en te blijven investeren in onze publieke voorzieningen. Onder meer door voldoende reserves op te bouwen om risico’s op te vangen en de schuldenlast te stabiliseren en zo nodig verlagen, blijft ruimte om de ambities en opgaven op te pakken en verantwoord te bouwen aan de groei van Meppel. 

De positieve rekeningresultaten over 2022 en 2023 hebben ertoe geleid dat de financiële positie op een aantal punten sterk verbeterd is. Tegelijkertijd zien we ook dat de voordelen vooral volgen uit incidentele financiële meevallers en de financiële tegenvallers vooral een structureel karakter hebben. Voor de toekomst hebben we te maken met veel financiële onzekerheden.  Belangrijk aspect daarin is de ontwikkeling van het gemeentefonds. Waar de bijgestelde begroting over 2024 nog een positief saldo laat zien, verwachten we in latere jaren tekorten. 

In onderstaande tabel de geactualiseerde kengetallen voor het begrotingsjaar 2024. De stijging van de solvabiliteitsratio is het gevolg van het positieve rekeningresultaat over 2023. De  gunstige ontwikkeling van de netto schuldquote komt mede door ontvangen (investerings)subsidies waar de komende jaren nog kosten voor moeten worden gemaakt.

Financiele kengetallen Realisatie 2023 Primaire begroting 2024 Begroting 2024 na wijzigingen Categorie
1. netto schuldquote 63% 74% 69% A. Minst ricisovol
2. solvabiliteitsratio 22% 19% 26% B.
3. grondexploitatie 24% 22% 25% C Meest risicovol
4. structurele exploitatieruimte 4,1% 2,6% 1,5%
5. belastingcapaciteit 81% 87% 87%

Aandacht en buffer voor risico's
In het actieplan wordt ook aandacht gevraagd voor voldoende buffer ter opvang van de risico's. Daarin is voorgesteld om een hoger weerstandsratio te hanteren. Op basis van de huidige risico inschatting streven we naar een minimale financiële buffer van (afgerond) € 37,6 miljoen.

In de programmabegroting 2024 is voor de jaren 2024 en 2025 een storting opgenomen in de algemene (buffer) reserve van respectievelijk € 3 miljoen (2024) en € 4 miljoen (2025) ter versteviging van de financiële positie. Daarnaast wordt bij de besluitvorming over de jaarstukken 2023 voorgesteld het resultaat na bestemming van € 8,9 miljoen toe te voegen aan de algemene (buffer) reserve. Het verloop van de algemene reserves is dan als volgt: 

Algemene reserves 2024 2025 2026 2027
Stand per 1 januari 29.869 40.367 46.519 47.304
Onttrekking energietoeslag -1.400
Resultaat(bestemming) voorgaand boekjaar 8.898 2.152 785 -2.583
Storting cf programmabegroting 2024 3.000 4.000
Stand op 31 december 40.367 46.519 47.304 44.721
(bedragen x € 1.000)

Moties en amendementen programmabegroting 2024

Moties en amendementen programmabegroting 2024

Terug naar navigatie - Moties en amendementen programmabegroting 2024

Tijdens de behandeling van de programmabegroting 2024 zijn er twee amendementen en twee moties aangenomen. In onderstaande tabel treft u de voortgang aan.

Aangenomen amendementen:
Onderwerp Omschrijving Status
Geen subsidie Merk Meppel De bijdrage van € 167.000 voor het Merk Meppel in programma 10 "economische zaken en grondzaken" vervalt en ten gunste wordt gebracht van het begrotingssaldo 2024 en een raadsvoorstel met daarin de visie over de Citymarking en het gevraagde budget zo snel mogelijk aan de raad voorgelegd wordt. De Raad heeft dit voorstel behandeld in de vergadering van 7 december 2023
Verbouwing stadhuis uit begroting De investeringen van € 7.815.000 voor ‘Herinrichting stadhuis en gemeentewerf niet te autoriseren. En het college opdracht te geven een plan ter besluitvorming met bijbehorend investeringsvoorstel aan de raad te laten aanbieden, waarin de strikt noodzakelijke maatregelen zijn opgenomen voor het waarborgen van de veiligheid van medewerkers, college, gemeenteraad en bezoekers van het Stadhuis; en het akoestisch isoleren van ruimtes waarin privacygevoelige gesprekken tussen medewerkers en externen plaatsvinden. Het college heeft het voorstel aan de raad aangeboden voor behandeling in de raadsvergadering van 30 mei 2024.
Aangenomen moties:
Onderwerp Omschrijving Status
Publicatie bekendmaking bekendmakingen niet alleen online te publiceren maar ook weer in de Meppeler Courant Afgedaan 20 december 2023
inzicht in kostenstijging school Nieuwveense Landen 1. de gemeenteraad door middel van een memo nader te informeren over de prijsstijgingen voor de onderdelen bouwkosten/bouwproces, de ruimte voor de kinderopvang, het bewegingsonderwijs en wat de groei van de wijk heeft bijgedragen aan de prijsstijging en de aanleiding per onderdeel daartoe; 2. daarbij in het memo aan te geven op welke manier dat de prijsstijgingen passen binnen de besluiten die over dit ondenA/erp door de gemeenteraad zijn genomen, waarbij ook stilgestaan wordt bij het aangenomen amendement uit 2018 over het onderzoek naar bewegingsondenA/ijs en de discussie in 2020 over het realiseren van een passende binnensportvoorziening bij de school in Nieuwveense Landen; 3. deze memo uiterlijk 1 januari 2024 aan te raad toe te zenden; Afgedaan 21 december 2023