Begroting op hoofdlijnen

Deze begroting is de laatste in de huidige bestuursperiode. Daarom beginnen we met een korte terugblik op wat er is gedaan en bereikt, met de nadruk op zaken die relevant zijn voor de toekomst. Deze begroting heeft betrekking op het jaar 2026 en geeft een doorkijk naar de jaren daarna. Daarmee reikt de werking ervan verder dan de aankomende gemeenteraadsverkiezingen. De begroting is de uitwerking en concretisering van de (unaniem vastgestelde) perspectiefnota 2026-2029, waarvan we de hoofdpunten kort in herinnering roepen.

Terugblik en doorwerking
De afgelopen periode zijn diverse brede beleidsnota’s en -visies opgesteld en vastgesteld. Deze zijn de basis voor uitwerkingen, projecten en uitvoeringsplannen in de komende jaren. Denk aan de Omgevingsvisie, het programma Duurzaam, de visie op de Sociale Basis, de visie op Dienstverlening en het strategisch huisvestingsplan maatschappelijke accommodaties (gelijktijdig vastgesteld met het huisvestingsplan onderwijs en het sportaccommodatiebeleidsplan). Daarop kan de komende tijd goed worden doorgebouwd. Ook heeft het programma Balans Ambities en Middelen (BAM) zijn uitwerking in de perspectiefnota gehad via Zero Based Budgetting (ZBB) en de takendiscussie 'Kiezen voor de Toekomst'.
Daarnaast zijn verschillende omvangrijke projecten gestart, voorbereid en/of voortgezet. Dit is gebeurd vanuit de onderliggende visie dat groei nodig is om ons voorzieningenniveau op peil te houden; groeiend kwaliteit toevoegen is de slogan die dat verwoordt. Voorbeelden van deze projecten zijn Noordpoort, Nieuwveense Landen, Noord III en IV, de binnenstad, Ogterop en het stadhuis. Dit is zeker geen volledige opsomming. Veel van deze projecten lopen de komende jaren door. De financiële positie biedt de mogelijkheid voor toekomstplannen. Specifieke middelen zijn verkregen voor Noordpoort en de infrastructurele verbinding van de binnenstad met Nieuwveense Landen. Ook voor het stationsgebied zijn verkenningen en plannen in voorbereiding. Bovenop al deze ontwikkelingen komen er ook nog eens nieuwe verplichtingen op ons af, die ook geld en menskracht gaan vragen, zoals de stationsomgeving en de warmtenetten.

Dankzij de bouw van woningen groeit Meppel snel. De ambitie is om die groei voort te zetten. Daar horen ook goede maatschappelijke voorzieningen bij. Het is belangrijk dat inwoners toegang hebben tot deze voorzieningen en dat het aanbod aansluit op de behoefte van onze inwoners. De gedragen ‘Visie doorontwikkeling Sociale Basis’ is voor ons het startpunt om de sociale basis (en daarmee ons voorzieningenniveau) de komende jaren met onze partners en inwoners door te ontwikkelen. Maatschappelijke voorzieningen vragen in sommige gevallen ook om maatschappelijke accommodaties. De komende jaren gaan we bouwen aan toekomstbestendige gebouwen. Het strategisch huisvestingsplan maatschappelijke accommodaties biedt daarvoor een prachtig kader. Voor de samenwerking rond jeugd geldt dat is en wordt geïnvesteerd in een stelsel dat effectief en sluitend is -van preventie tot intensieve zorg.  de Hervormingsagenda Jeugd is opgesteld om het jeugdhulpstelsel te verbeteren en betaalbaar te houden.
De gemeente Meppel zet vol in op Wijk- en dorpsgericht Werken: een aanpak die beleid en praktijk verbindt, zodat inwoners, professionals en partners samen bouwen aan een leefbare en toekomstgerichte gemeente. Gebiedsmanagers en wijkregisseurs werken gebiedsgericht en complementair: van strategische agenda tot lokale initiatieven die écht het verschil maken. Het college investeert in goede contacten met inwoners en is sinds kort ‘on tour’ – met maandelijkse bezoeken aan wijken en dorpen – en ontwikkelt gebiedsgericht werken verder met sociale analyses en gebiedsagenda’s die aansluiten bij de kracht en behoeften van elk gebied.
Tot slot is en wordt gewerkt aan diverse andere zaken. Voorbeelden van zaken die veel aandacht vroegen en vragen zijn de Omgevingswet, duurzaamheid zoals de omschakeling naar LED-verlichting en zorg voor behoud van biodiversiteit, de plannen voor de fiets en alle vormen van mobiliteit, de omvorming van de GKB, de aanpak van armoede en schulden, de jeugdaanpak, de opvang van Oekraïners en asielzoekers, de toenemende bemoeienis met ondermijning, het herstel van de financiën, de warmteplannen voor elke wijk, het nieuwe en oude ziekenhuis en alle regionale zaken (Regio Zwolle, de Port of Zwolle, het programma stationsomgevingen, e.d.).

Doorkijk naar de volgende bestuursperiode
In maart 2026 vinden de gemeenteraadsverkiezingen plaats. De begroting 2026 stelt de kaders en de middelen voor dit jaar, met een doorkijk naar 2027, 2028 en 2029. We realiseren ons dat daarmee besluiten worden genomen met doorwerking in de volgende bestuursperiode. Dat is onvermijdelijk gezien het grote aantal en de snelheid van ontwikkelingen. We kunnen niet stilstaan.

Perspectiefnota 2026-2029 en begroting 
De perspectiefnota 2026-2029 stond voor een belangrijk deel in het teken van 'Kiezen voor de Toekomst'. De gemeentelijke middelen waren niet in balans met alle ambities van Meppel. In de loop van dit traject, dat afgelopen voorjaar liep, bleken de financiële middelen van het Rijk geleidelijk steeds minder ongunstig uit te vallen. De uiteindelijke besparingsopgave werd lager en doet zich later in de tijd voor. Het probleem dat openstaande vacatures niet of moeilijk vervuld worden, blijft aanhouden. Een probleem dat steeds nijpender wordt.
In de perspectiefnota zijn besparingen voorzien op drie niveaus:

1. beperkte besparingen voor de korte termijn (2026);
2. wat grotere besparingen voor de middellange termijn (2027-2028). In de begroting zijn hiertoe taakstellingen opgenomen, die de komende tijd invulling moeten krijgen;
3. besparingen voor de lange termijn, waaraan onderzoeksopgaven zijn gekoppeld. Deze laatste gaan gepaard met investeringen vooraf. Het gaat om drie opgaven die in 2026 worden onderzocht en in de jaren daarna resultaten moeten geven: 
   •    Preventie in het Sociaal domein 
   •    Wijk- en dorpsgericht Werken als vliegwiel voor samenwerking 
   •    Investeren in de toekomst van de gemeentelijke organisatie (vergroten van efficiency en effectiviteit).

Ook is besloten het zwembad te vernieuwen en structureel geld opzij te zetten voor noodzakelijke vervangingsinvesteringen. Tot slot willen we de komende jaren op een aantal terreinen extra geld inzetten. Deze besluiten maken we concreet in deze begroting.

Werk aan de winkel
Er moet de komende jaren voor vele tientallen miljoenen aan investeringen worden weggezet in projecten als Noordpoort, meerdere scholen en Ogterop, maar ook vervanging van bruggen en dergelijke.
Ook de uitwerking en uitvoering van de brede visies en programma’s vraagt veel inzet. Daarbij moet worden samengewerkt met partijen uit de samenleving en de regio. En dan is er, niet in de laatste plaats, het reguliere werk dat altijd doorgaat: werk in het groen, de reiniging, dienstverlening in het Sociaal domein (uitkeringen, Wmo, jeugdzorg, werkloosheid), de belastingen, het archief, de administraties, enzovoorts. Dit alles overziend is er veel werk aan de winkel - nog los van wensen en ambities van de nieuwe raad en het nieuwe college. 

Samenvatting
De uitkomsten van deze begroting sluiten aan bij het financieel beeld dat de perspectiefnota schetst. De eerste twee jaren komen we uit op een positief resultaat van respectievelijk € 2,6 miljoen en € 1,1 miljoen. Het derde jaar ontstaat een tekort van € 1,2 miljoen waarna het vierde jaar weer gunstig afsluit met een voordeel van € 0,9 miljoen. In dit hoofdstuk blikken we financieel met u terug en kijken we vooruit.

Start bestuursperiode
Deze bestuursperiode zijn we gestart met een financiële positie die al jaren zorgelijk is. De reservepositie is zwak en heeft niet de omvang om grote tegenvallers op te vangen. Daar komt bij dat we te maken hebben met een hoge schuldenlast. In het collegeprogramma 2022-2026 ‘Werk in uitvoering’ wordt ruim aandacht gevraagd voor de financiën van de gemeente. Ook omdat Meppel de komende jaren nog voor forse uitdagingen staat. De energietransitie, de woningmarkt, het voldoende grip houden op de kosten binnen het Sociaal domein (Jeugdzorg en Wmo) en onze eigen ambities en plannen vragen potentieel om flinke investeringen.   

Gemeenteraad, college en ambtelijke organisatie nemen in deze collegeperiode de verantwoordelijkheid om te werken aan een verbeterde, duurzaam gezonde financiële positie van Meppel. Er is een financieel actieplan opgesteld waarin alleen de financiële kaders staan en richting geeft aan financieel verantwoorde investeringen. Het plan bevat acties die gericht zijn op voldoende aandacht voor de risico's en buffers om deze op te vangen, een goede reservepositie, een stabiele schuldpositie en een structureel evenwicht in de begroting. Als uitvloeisel van het verbeterplan is gestart met een ZBB traject en zijn de vervangingsinvesteringen op een rij gezet. Het programma Balans Ambities en Middelen (BAM) is opgesteld en een takendiscussie onder de naam ‘Kiezen voor de Toekomst’ in gang gezet.

Waar staan we nu?
De afgelopen jaren stond in het teken van financieel herstel. Het tijdig inspringen op ontwikkelingen en het treffen van de nodige maatregelen heeft zijn vruchten afgeworpen. Ook een aantal incidentele meevallers over de afgelopen jaren geven lucht in deze financieel uitdagende periode. Door deze aspecten zijn de streefwaardes uit het verbeterplan aan het eind van deze bestuursperiode bereikt.
 
In de toekomst blijven de opgaven voor gemeenten onverminderd groot. Met een demissionair kabinet staan we meer dan ooit in de schijnwerpers als het gaat om het aanpakken van urgente maatschappelijke vraagstukken, zoals het woningtekort, de houdbaarheid van de zorg, de energietransitie, de stikstofcrisis, de asielcrisis en het waarborgen van een goede dienstverlening aan onze inwoners. We zijn ons bewust van de opgaves die we de komende jaren moeten realiseren inclusief onze eigen ambities. Ook een ander kabinet geeft onzekerheden die ongetwijfeld financiële impact en risico's voor gemeenten met zich meebrengen. 

Het financieel beeld voor 2026-2029.
We nemen u stapsgewijs mee in de opbouw van het resultaat van de programmabegroting 2026-2029. Basis voor deze (meerjaren)begroting is de perspectiefnota die de raad op 3 juli 2025 heeft vastgesteld.

De meer gunstige uitkomsten bij de perspectiefnota komen vooral door de positieve bijstelling van de uitkering via het gemeentefonds, gebaseerd op de Voorjaarsnota van het Rijk. Het zogenaamde 'ravijnjaar' is min of meer verschoven naar 2028 waarin we € 3 miljoen minder ontvangen uit het gemeentefonds. Aan de inkomstenkant zijn we nog scherper gaan ramen in verband met een aantal incidentele meevallers over de afgelopen jaren die nagenoeg structureel van aard zijn geworden. Het traject 'Kiezen voor de Toekomst' levert naar verwachting in de loop van de jaren besparingen op. De eerste jaren moeten we daarvoor investeren. Voor een volledig overzicht van alle mutaties verwijzen wij u kortheidshalve naar de vastgestelde perspectiefnota 2026-2029. 

De aanpassingen die in deze programmabegroting staan zijn aanvullende wijzigingen op de perspectiefnota. Het uitgangspunt is dat we in principe geen nieuw beleid opnemen. Na verwerking van de aanpassingen verloopt het financieel resultaat als volgt:

Verwachte transitiekosten Gemeentelijke Kredietbank (GKB)
Ons aandeel in de transitie van de GR GKB naar een stichting bedraagt incidenteel € 400.000. Dit betreft een bijdrage aan de stichting voor weerstandsvermogen en een bijdrage aan de GR voor een voorziening voor kosten van verzelfstandiging.

Impulsmiddelen sociaal ontwikkelbedrijven 
Het Rijk stelt gedurende tien jaar via de meicirculaire 2025 impulsgelden beschikbaar om sociaal ontwikkelbedrijven te helpen bij de vernieuwing van hun werkwijze en structuur. Het doel is om goede begeleiding en ondersteuning te blijven bieden aan mensen die dat nodig hebben.

Uitstel vervanging abonnementstarief Wmo
De invoering van de inkomens- en vermogensafhankelijke eigen bijdrage wordt uitgesteld tot 1 januari 2027. De geplande uitname uit het gemeentefonds in 2026 is in de meicirculaire 2025 teruggedraaid en gaat pas vanaf 2027 in. Deze maatregel is voor Meppel budgetneutraal want daarmee vervalt in onze gemeentebegroting ook de geraamde inkomst voor 2026 van € 430.000.

Jeugdzorg
In de meicirculaire 2025 is vanaf 2028 een uitname uit het gemeentefonds gedaan in verband het invoeren van een eigen bijdrage voor de jeugdzorg. Deze maatregel is voor Meppel budgetneutraal. Tegenover de korting op het gemeentefonds staat een geraamde inkomst van jaarlijks € 500.000. Verder gaan Rijk en gemeenten afspraken maken met de sector over hoe beter gestuurd kan worden op de trajectduur. Hiervoor is een korting ingaande 2028 toegepast op het gemeentefonds. Daar staat tegenover dat de uitgaven van de kosten van jeugdzorg met ingang van 2028 met € 100.000 zijn verlaagd, gelijk aan de korting van het Rijk. 

Beheer cultureel centrum De Plataan
De Plataan is gemeentelijk bezit. Het dagelijks beheer werd uitgevoerd door Stichting Welzijn MensenWerk (WMW). De gemeente heeft het beheer per 1 september 2025 overgenomen. Het geraamde bedrag voor 2026 betreft aanvullende kosten van beheer (€ 85.000) gebaseerd op de gegevens van WMW. Voor de jaren daarna doen we eerst onderzoek naar het toekomstig benodigd budget voor de kosten van beheer. Bij de aanstaande perspectiefnota komen we daarop terug. Het structureel opgenomen bedrag van € 108.000 betreft gederfde huurinkomsten.  

Gemeentefonds: uitkomsten meicirculaire 2025 
Tijdens de opstelling van de perspectiefnota hadden we de meicirculaire 2025 nog niet ontvangen. In de perspectiefnota was wel al een voorschot opgenomen. De uitkomsten van de circulaire vallen ten opzichte van de ramingen uit de perspectiefnota positief uit. De raad is over de uitkomsten geïnformeerd via een afzonderlijke memo. 

Versterking ambtelijke organisatie
Om de organisatie toekomstbestendig en wendbaar te houden is het nodig een aantal structuurversterkende maatregelen te treffen. Daarvoor is een jaarlijks budget nodig van € 447.000. Het gaat dan om het versterken van het strategisch vermogen en het versterken van de sturing. Het verbeteren van de (concern) sturing was ook één van de aanbevelingen van onze accountant.  

Technische aanpassingen
De technische aanpassingen betreft voornamelijk de verschuiving van kapitaallasten van investeringen. Het komt door een aangepaste (vaak latere) uitvoeringsplanning.

Overige kleinere mutaties
De overige mutaties is een totaaltelling van diverse (kleinere) wijzigingen. Het gaat dan bijvoorbeeld  om vastgoedaanpassingen (ruim € 100.000 per jaar), activiteitenbudget LeerWerkCentrum (€ 65.000 per jaar), bijdrage vrouwenopvang (€ 71.000 per jaar), bijdrage Omgevingsdienst Drenthe (€ 76.000), contributie VNG en VDG (€ 80.000 per jaar) en tijdelijke uitbreiding jongerenwerk (€ 60.000 in 2026). 

De programmabegroting moet structureel en reëel sluitend zijn. De provincie, onze toezichthouder omschrijft dit als volgt:  

• de structurele taken moeten betaald worden met structurele inkomsten. Dat betekent dat tegenover jaarlijks terugkerende kosten voldoende jaarlijks terugkerende inkomsten staan;
• reëel ramen dat wil zeggen de kosten moeten goed ingeschat worden, passend voor de taken. 

Het structureel begrotingsevenwicht wordt berekend door de totale lasten en baten te corrigeren met de incidentele lasten en baten. Het saldo dat overblijft moet een voordeel zijn (de structurele baten zijn dan groter dan de structurele lasten). Uitgangspunt van onze toezichthouder is dat in ieder geval in het eerste jaar van de begroting (2026) sprake moet zijn van een structureel en reëel evenwicht. Dan komen we in aanmerking voor het normaal gebruikelijke toezicht. We voldoen daaraan met deze begroting.

Voor de komende jaren staan voor ruim € 204 miljoen aan investeringen gepland die bijdragen aan de verdere ontwikkeling van Meppel. We gaan verder met een aantal grote projecten zoals de ontwikkeling in Noordpoort, aanpassingen op sportpark Ezinge, de realisatie van een onderwijsvoorziening in Nieuwveense Landen, de vernieuwbouw van schouwburg Ogterop, de herinrichting van het stadhuis en gemeentewerf. Ook is een reservering opgenomen voor de vernieuwing van het zwembad.

Van de geplande investeringen is € 128 miljoen via eerdere besluitvorming al beschikbaar gesteld. In deze begroting 2026 wordt voorgesteld aanvullend op de € 128 miljoen nog € 20 miljoen extra beschikbaar te stellen. Na 2026 staan in de meerjarenraming investeringen gepland van in totaal € 56 miljoen. Naast de reservering voor het zwembad betreft dit ook een reservering voor benodigde vervangingsinvesteringen. Waar mogelijk wordt een beroep gedaan op subsidieregelingen of andere inkomsten voor de realisatie van de investeringen.

De financiële consequenties van de geplande investeringen zijn meegenomen in de uitkomsten van deze meerjarenbegroting. Dit wel met de kanttekening dat van een aantal investeringen het financieel effect pas na de planperiode (dus na 2029) zichtbaar is. 

Een totaaloverzicht van alle investeringen is opgenomen bij het onderdeel 'Financiële begroting'. Een toelichting op de investeringen is te vinden in de diverse programma's.

In het financieel actieplan staan uitgangspunten voor een duurzaam gezonde financiële positie. Het is opgebouwd aan de hand van vier pijlers:

• Voldoende aandacht en buffers voor risico's
• Een goede reservepositie
• Een stabiele schuldpositie
• Een structureel evenwicht in de begroting

Deze begroting is opgesteld met in achtneming van deze vier pijlers. Ze hebben onder meer betrekking op de kengetallen, die we in de nota risicomanagement nader hebben uitgewerkt in streefwaarden. Deze kengetallen tellen zwaar mee voor de bepaling van de financiële positie. In onderstaande tabel staan de streefwaarden met daarbij de kengetallen waar we in deze begroting op uitkomen. 

Conclusie: alleen het kengetal "structurele exploitatieruimte" loopt voor 2028 uit de pas, de andere kengetallen passen binnen onze streefwaarden. 

Mede door de gunstige exploitatieresultaten over de afgelopen drie jaren is de stand van de algemene reserves toegenomen. De algemene reserves bestaan uit de algemene bufferreserve en de vrij besteedbare reserve. In onderstaande mutatie is het geraamde resultaat van de financiële tussenrapportage nog niet financieel vertaald. De mutatie in 2026 is nog gebaseerd op de bestuursrapportage 2025.  

De gemiddelde woonlast voor meerpersoonshuishoudens - bestaande uit de onroerende-zaakbelastingen (ozb) voor woningen, de riool- en afvalstoffenheffing - bedroeg in 2025 € 851 (bron: Coelo atlas van de lokale lasten 2025). Voor het komende begrotingsjaar is het voorstel de ozb te verhogen met de inflatiecorrectie van 2,6%. Verder stellen we voor het tarief voor de afvalstoffenheffing te verhogen met € 12,00 conform de lijn die bij de vorige begroting is ingezet. Dit om weer te groeien naar een dekkingspercentage van 100%. Het tarief komt daarmee voor 2026 op € 242 per huishouden. Het tarief voor de rioolheffing blijft hetzelfde als in 2025 en staat op € 186 per aansluiting. De gemiddelde woonlast voor onze inwoners stijgt door deze aanpassingen naar € 874 in het begrotingsjaar 2026. Ondanks de voorgestelde verhoging blijft Meppel één van de goedkoopste gemeenten qua woonlasten in vergelijking met andere Drentse gemeenten. 

Omschrijving (toelichting)

De mutaties uit de perspectiefnota betreffen voor het jaar 2026 vooral de kosten van loon- en prijsontwikkelingen (per saldo € 0,4 miljoen), onvermijdelijke zaken (gemeenschappelijke regelingen en vervallen stelpost jeugd € 0,7 miljoen), uitgaven thema Samenleving (€ 2,3 miljoen), uitgaven thema Leefomgeving, ruimte en economie (€ 0,7 miljoen). Tegenover deze kosten staat een hogere gemeentefondsuitkering (€ 8,3 miljoen) en hogere inkomsten op basis van de meevallende realisatiecijfers van de afgelopen jaren (per saldo € 3,7 miljoen). 

'Kiezen voor de Toekomst'
In 2026 is een voorinvestering van € 2,4 miljoen opgenomen voor de drie onderzoeken gebaseerd op het traject 'Kiezen voor de Toekomst'. Het gaat dan om preventie in het Sociaal domein (1), Wijk- en dorpsgericht Werken (WDW) als vliegwiel voor samenwerking (2) en investeren in de toekomst van de gemeentelijke organisatie (3). 

'De beperkte besparingen voor de korte termijn' van € 0,2 miljoen die vanaf 2026 is opgenomen in de perspectiefnota is bij deze begroting volledig ingevuld door administratieve bijstellingen. Bijvoorbeeld door het laten vervallen van het budget ombudsvrouw, het vervallen van het budget zwerfafval (is geïntegreerd in de Single Use Plastic (SUP) wetgeving/prullenbakvergoeding), het vervallen van het budget voor het wijkuitvoeringsplan Oosterboer (is geïntegreerd binnen Wijk- en dorpsgericht Werken). Ook zijn andere (kleinere) bijstellingen op basis van realisatiecijfers van de afgelopen jaren meegenomen. Conform de motie van de raad is hierbij het 'Overzicht kleine besparingsopties' niet ingezet. 

De aanvullende mutaties voor het jaar 2026 ten opzichte van de perspectiefnota leiden per saldo tot een gering voordelig verschil van € 0,1 miljoen. Een specificatie van deze wijzigingen staat in de tabel hierboven die begint met 'vertrekpunt programmabegroting'.

Bij de behandeling en vaststelling van de perspectiefnota zijn diverse moties en amendementen ingediend en voor een groot deel ook aangenomen. Enkele moties zijn ingetrokken omdat soms sprake is van een toezegging. Wij hebben ons bezonnen op de manier waarop wij invulling willen geven aan deze moties en amendementen. Hieronder treft u ter informatie bij elke aangenomen motie en amendement aan hoe wij hiermee willen omgaan. Uiteraard zijn amendementen daarbij -als besluit van uw raad- voor ons een gegeven. 

KWIEK Beweegroutes in Meppel (motie)
Om geschikte locaties voor beweegroutes te vinden, gaan we in overleg met betrokken partijen. Een verkennend gesprek met MeppelActief over de beweegroutes heeft inmiddels plaatsgevonden. Er wordt nu onderzocht of er een geschikte locatie is, dit doen we in samenwerking met de betrokken organisaties. In de verdere onderzoeksfase betrekken we meerdere aanbieders van beweegroutes om een breed perspectief te krijgen op de mogelijkheden. We zullen uiterlijk bij de perspectiefnota  2027-2030 met een voorstel komen voor aanleg van ten minste één Kwiek Beweegroute in een wijk. 

Versterking toerisme, recreatie en evenementenbeleid (motie) 
We bieden dit najaar een memo aan de gemeenteraad aan waarin we inhoudelijk en procesmatig reageren op deze motie. 

Terugdringen lichtvervuiling (motie)
Het opleveren van uitkomsten van het onderzoek vóór de begrotingsbehandeling 2026 is niet mogelijk. Het onderzoek zal op zijn vroegst in de loop van 2026 gereed zijn, onder andere afhankelijk van beschikbaar geld en beschikbaarheid externe adviesbureaus met kennis van zaken. 

Een groene gracht in Meppel (motie)
Planning is zoals opgenomen in de motie voor 1 april 2026 met een voorstel te komen. Deze motie heeft samenhang met motie over evenementen, recreatie en toerisme. Tevens raakt het aan recent vastgesteld beleid zoals programma Duurzaam, LAS/LUA en omgevingsprogramma biodiversiteit. Wat willen we wel/niet in de binnenstad. 

Overzicht kleine besparingsopties uitsluiten (motie en toezegging)
De kleine besparingsopties zijn niet ingezet in deze begroting 2026. 

Zwembad van de samenleving (motie)
In 2025 wordt een eerste verdiepend onderzoek opgestart. Dit onderzoek geeft duiding over de gewenste vorm van vernieuwing; nieuwbouw of renovatie. Ook komt uit dit onderzoek de mogelijkheden en beperkingen van de huidige locatie en een eventuele nieuwe locatie. Het streven is om de uitkomsten van deze onderzoeken uiterlijk begin 2026 aan de gemeenteraad voor te leggen. Vervolgens zal de raad worden meegenomen in de duiding van de basisvoorziening en de plusvoorziening in relatie tot de gewenste toekomstige configuratie. De verwachting is dat deze keuzes aan de ‘nieuwe’ gemeenteraad in de loop van 2026 voorgelegd gaan worden. 

Breder beeld gesprek duurzaamheidsdoelstellingen (amendement)
Conform amendement is het voorstel gewijzigd. 

Participatiewet in Balans (toezegging) 
De Participatiewet in Balans bestaat uit 3 sporen. Een aantal wijzigingen wordt meegenomen in de verordening Sociaal domein die in december 2025 in de raad wordt besproken. Dit is een deel van Spoor 1. Meer informatie over de Participatiewet in Balans zal volgen in het eerste kwartaal 2026. 

Nazorg voor jongeren na suïcide in hun omgeving (toezegging)
Er zijn inmiddels 2 trainingen gepland met professionals. Op 30 september en 7 oktober vinden trainingen plaats waarin professionals leren om signalen van suïcidale gedachten te herkennen en bespreekbaar te maken. Tijdens deze bijeenkomsten wordt er geïnventariseerd waar lokaal behoefte is binnen de keten van samenwerking en of deelnemers ervaring hebben met nazorgtrajecten. 

Daarnaast staat er voor dit najaar een gesprek gepland met het voortgezet onderwijs (VO) om te verkennen hoe we de lokale samenwerking rondom dit thema kunnen versterken. Deze stappen vormen een belangrijke voorbereiding op de bredere Drentse aanpak die in ontwikkeling is. 

Memo terugkoppeling toekomstige gesprekken musea (toezegging)
Met het Stedelijk Museum hebben inmiddels gesprekken plaatsgevonden. In oktober bezoekt onze burgemeester het Drukkerijmuseum. We brengen daarna de raad met een memo op de hoogte van de ontwikkelingen in de beide musea. 

Toegankelijk bouwen met NEN9120 als uitgangspunt en ruimte voor gemotiveerd maatwerk
Ook is er bij de behandeling van het strategisch huisvestingsplan maatschappelijke accommodaties een amendement aangenomen waar we in de begroting op terugkomen. Het betreft het amendement toegankelijk bouwen met NEN9120 als uitgangspunt.  

De NEN9120 norm is nog heel nieuw. NEN9120 is in februari 2025 gepubliceerd en is vanuit het Besluit Bouwwerken Leefomgeving (BBL) niet verplicht. Na publicatie van de norm volgt de komende twee jaar landelijk een evaluatiefase, waarin praktijkervaringen worden verzameld. Op basis daarvan wordt gekeken of de norm kan worden verankerd in wetgeving. We zijn in Meppel dus behoorlijk vooruitstrevend door dit nu al als uitgangspunt te hanteren.  

De eerste financiële indicatie is dat NEN9120 ongeveer 1-1,5% kostenverhogend werkt in nieuwbouwprojecten. Daarnaast heeft de norm vooral impact op het ontwerp- en bouwproces omdat een gebruikersgerichte benadering wordt vereist. Dat betekent dat je in het gehele ontwerp- en bouwproces structureel rekening houdt met mensen met uiteenlopende beperkingen (motorisch, visueel, auditief, verstandelijk) en dat deze mensen een rol krijgen in de beoordeling van de gehele gebruikersreis: van entree tot vertrek – inclusief vluchtroutes, sanitaire voorzieningen, signalering, interactie met technologie, enzovoort. 

Voor het IKC Nieuwveense Landen passen we het handboek toegankelijkheid en de ITS-norm toe. Daarmee gaan we al een stuk verder dan de wettelijke eisen in de BBL en dekken we een groot deel van de NEN9120-eisen af, maar of we er ook volledig aan voldoen kan men niet met zekerheid zeggen.