Paragraaf grondbeleid

Blankenstein
Deze grondexploitatie betreft de laatste fase van bedrijvenpark Blankenstein. De bestemming is gemengde doeleinden met een wijzigingsbevoegdheid naar ‘detailhandel grootschalig’. De laatste vier (4) kavels zijn in 2024 overgedragen en worden momenteel bebouwd. De grondexploitatie is per 31 december 2024 afgesloten. 

Danninge Erve
Voor het plan Danninge Erve Zuid II is het bestemmingsplan in 2014 onherroepelijk geworden. Dit uitbreidingsplan, aan de zuidzijde van Nijeveen, biedt ruimte voor de bouw van circa 120 grondgebonden woningen. De totale bouwlocatie is in het verleden al volledig door de gemeente verworven.

De grondexploitatie heeft een looptijd tot en met 2029. In 2023 zijn nagenoeg alle kavels aan De Ryge en De Diek verkocht. De laatste kavel van deze fase is in 2024 verkocht. Fase twee is voor een groot deel woonrijp gemaakt. De verkaveling van deelgebied 3 is herzien zodat beter wordt ingespeeld op de woningvraag, zijnde (sociale) huur en koopwoningen in het goedkope segment. Hiervoor wordt een omgevingsplan opgesteld. Bij de huidige herziening is nog geen rekening gehouden met deze planinhoudelijke wijziging. Bij het nieuw vast te stellen omgevingsplan wordt een geactualiseerde grondexploitatie ter besluitvorming aan de raad voorgelegd.

Kop van Noordpoort
Om de woningbouw een impuls te geven is in de raadsvergadering van 17 juni 2021 voor de Kop van Noordpoort een grondexploitatie vastgesteld. Dit betreft een deelgebied in de bredere ontwikkeling Noordpoort. Het gebied is de schakel tussen Nieuwveense Landen en de historische binnenstad. Dit gebied moet het visitekaartje van Meppel worden (een mooie entree). Het gebied (Oude Vaart, Steenwijkerstraatweg en Noordpoort) wordt getransformeerd naar voornamelijk een woonklimaat. Hierbij wordt rekening gehouden met de Meppeler maat: contrast tussen groot & klein met veel variatie in beeld en ruimte om flexibel functies in te passen. Het kanaal wordt daarbij zichtbaar en beleefbaar gemaakt.

In 2023 en 2024 heeft de nadruk gelegen op verdere planvorming van de gemeentelijke grondeigendommen en gesprekken met de initiatiefnemers voor de herontwikkeling van de aangrenzende scheepswerf. In de loop van 2025 zal een Omgevingsplan worden vastgesteld. De bredere planvorming wordt nader uitgewerkt en zal leiden tot een grote herziening van de grondexploitatie. De gemeente heeft subsidie ontvangen vanuit de 4e tranche van de woningbouwimpuls (WBI) om de woningbouw in Noordpoort te versnellen. Ook zijn er door het Rijk mobiliteitsgelden toegekend voor de infrastructuur in de bredere ontwikkeling Noordpoort.

Nieuwveense Landen (fase 1)
Nieuwveense Landen betreft de ontwikkeling in twee fasen van een duurzame woonwijk met circa 2.100 woningen en bijbehorende voorzieningen aan de noordkant van Meppel. Voor de eerste fase van het plangebied, die bestaat uit de realisatie van in totaal circa 1.500 kavels/woningen, is een grondexploitatie opgesteld.

Eind 2017 is het stedenbouwkundig plan geactualiseerd en is de fasering van de grondexploitatie aangepast, waardoor de looptijd van de eerste fase is teruggebracht naar 10 jaar conform de geldende BBV-regels. In 2020 is voor het gehele plangebied een nieuw bestemmingsplan vastgesteld. Deze is onherroepelijk geworden in 2021.

Centrum Wonen 1 en Broeklanden 4 zijn volledig uitgegeven en bebouwd. In 2024 hebben de laatste afrondingswerkzaamheden plaatsgevonden. Door zelfrealisatie van Woonconcept is ook het deelgebied Centrumwonen 4 ontwikkeld. In Centrumwonen 4 zijn 32 huurwoningen gerealiseerd.  Zodra het openbaar gebied in Centrumwonen 4 naar tevredenheid is ingericht, wordt dit overgedragen aan de gemeente. In het nabijgelegen deelgebied Centrumwonen 2 zijn in 2024 18 sociale huurwoningen gerealiseerd. Verder is er grond verkocht ten behoeve van de bouw van een Gastenhuis voor woonzorg voor mensen met dementie. Broeklanden 2/5 (Weideblick) is in de afrondende fase. In 2025 worden de laatste woningen gebouwd en zodra deze opgeleverd zijn, zal de ontwikkelaar het laatste deel van het openbaar gebied inrichten en vervolgens aan de gemeente overdragen. Voor Centrumwonen 5 zijn de plannen gewijzigd en staat 2025 in het teken van een nieuw stedenbouwkundig plan.

In het deelgebied Boshoven zijn in 2024 de eerste 42 woningen gerealiseerd door een CPO-vereniging (Collectief Particulier Opdrachtgeverschap). Verder is er een overeenkomst gesloten voor de realisatie van 28 Small Villa’s. De eerste fase voor 15 woningen is in 2024 overgedragen en in het 1^e kwartaal van 2025 wordt fase 2 (13 woningen) overgedragen. Daarnaast zijn er gesprekken/onderhandelingen met een drietal CPO-initiatieven en is Woonconcept voornemens om 42 sociale huurwoningen te realiseren in 2026.

Voor deelgebied Parkwonen 3/4/5 zijn afspraken vastgelegd met een ontwikkelaar voor de realisatie van 102 woningen. Naar verwachting worden de eerste 42 kavels medio 2025 overgedragen. De overige 60 kavels zullen naar verwachting eind 2025 en medio 2026 daarop volgen. 

Broeklanden 3 is tot op heden in de grondexploitatie van Nieuwveense Landen altijd opgenomen als een nog te verwerven en ontwikkelen gebied. De gronden zijn echter (grotendeels) in eigendom van een projectontwikkelaar, waar de afgelopen jaren veelvuldig overleg mee is gevoerd. De grondeigenaar doet een beroep op zelfrealisatie en er zijn afspraken gemaakt over o.a. het bouwprogramma, de openbare ruimte en de exploitatiebijdrage. De anterieure overeenkomst ligt klaar ter ondertekening en zal naar alle waarschijnlijkheid eind maart 2025 worden ondertekend. Alle seinen staan op groen en daarom wordt deelgebied Broeklanden 3 niet langer meer als actieve locatie te beschouwd, maar als faciliterend. Dit houdt in dat alle (nog te maken) kosten, met uitzondering van enkele plankosten en VTU, komen te vervallen. Daartegenover staat dat er ook geen inkomsten uit kavelverkopen meer zijn voor dit gebied. De overeengekomen exploitatiebijdrage (vergoeding naar rato van al gemaakte en nog te maken kosten voor de hoofdinfrastructuur) brengen we ten gunste van deelgebied Broeklanden 3 conform de systematiek zoals deze bij Broeklanden 2+5 (Weideblick) is toegepast. Waarbij de ontwikkelaar na notariële overdracht van de bouwkavel(s) aan de eindgebruiker voor iedere woning, een evenredig deel van de exploitatiebijdrage geïndexeerd met een percentage van 3,0% per jaar voor het eerst op 1 januari 2025 betaald.

Noord III/IV
De gemeenteraad heeft op 17 juni 2021 de grondexploitatie voor de ontwikkeling van Noord III en IV en het daarbij behorend plan van aanpak vastgesteld. De gemeente gaat het gebied ten noorden van Meppel ontwikkelen. Daarvoor is grond aangekocht en is de WVG gevestigd op een aantal percelen met een agrarische bestemming.  Met deze strategische aankoop van de gronden voor Noord IV en de vestiging van de WVG is er ruimte voor duurzame en economische ontwikkeling op langere termijn. 

Noord III/IV, ten noorden van Meppel, omvat in totaal circa 31,6 ha. uitgeefbaar bedrijventerrein. Per 1 januari 2025 wordt de grondexploitatie Noord III/IV (administratief) gesplitst in 2 afzonderlijke grondexploitaties, te weten Noord III en Noord IV.

Voor Noord III ligt er een vastgesteld Omgevingsplan en is het de verwachting dat de grondexploitatie binnen 8 jaar afgerond wordt, de looptijd wordt vastgesteld op 31 december 2032. In 2025 staat de eerste verkoop gepland. Er wordt ca. 3,5 ha. verkocht aan TenneT en Enexis ten behoeve van een hoogspanningsstation. De overige 13,7 ha. verwachten in de periode 2026 t/m 2031 te verkopen, wat neerkomt op ca. 2,3 ha. per jaar.

Voor Noord IV wordt er momenteel gewerkt aan een wijziging van het Omgevingsplan om zo een bedrijventerrein planologisch mogelijk te maken. Zodra de plannen rondom bedrijventerrein Noord IV concreet zijn, zal de grondexploitatie voor Noord IV geactualiseerd worden. De looptijd van de huidige grondexploitatie stellen we voorzichtigheidshalve vast op 13 jaar, gelijk aan de termijn die vorig jaar bij de behandeling van het MPG 2024 is vastgesteld. Waarbij we na de 10-jaars termijn geen opbrengstenstijging toerekenen. Vanaf 2032 (nadat Noord III naar verwachting is afgerond) verwachten we de eerste grondverkopen. De verwachting is dat de huidige beschikbare 10,6 ha. in 6 jaar verkocht wordt, wat neerkomt op bijna 1,8 ha. per jaar.

De bandbreedte van de grondprijs voor zowel Noord III als Noord IV is opgehoogd van € 135 tot € 160 per m² naar € 160 tot € 200 per m². Waarbij de zichtlocaties aan de A32 aan de bovenkant van de bandbreedte kunnen worden weggezet.

Oevers D
Oevers D is een ‘nat’ bedrijventerrein dat is gelegen aan diep vaarwater met kadevoorzieningen. In april 1998 is voor de ontwikkeling van dit bedrijventerrein de Publiek-Private Samenwerking (PPS) tussen de gemeente Meppel, Royal Haskoning en KWS van start gegaan. Eind 2018 hebben partijen uitgesproken het project samen volledig af te willen ronden, en is de samenwerking verlengd tot 31 december 2023. Eind 2023 is de verkoopovereenkomst voor de laatste 8,2 ha. ontbonden. Hierop is de PPS met 2 jaar verlengd tot en met 31 december 2025. Gezien de ontwikkelingen rondom stikstof is het niet waarschijnlijk dat alle gronden voor het eind van de looptijd van de PPS zijn verkocht. De grondexploitatie heeft daarom een langere looptijd tot en met 31 december 2029.  

Op advies van Stec Groep is de bandbreedte van de grondprijs opgehoogd van € 120 tot € 145 per m² naar € 160 tot € 200 per m². De verhoging komt vooral doordat waterontsloten bedrijfskavels aan kwalitatief vaarwater schaars zijn, zeker in de regio. Verder is op Oevers D een hoge milieucategorie (t/m 5.1) toegestaan, wat een hogere grondprijs vertegenwoordigt.

Oevers E
Oevers E is de laatste uitbreiding van het areaal bedrijventerrein dat grenst aan het centrum van Meppel. Het kenmerkt zich door kleinere kavels vanaf 1.500 m² waar wonen en werken gecombineerd kan worden. Er is lichte bedrijvigheid mogelijk waarbij uitstraling van belang is. Daarom zijn er strikte eisen van toepassing via het beeldkwaliteitsplan.  De ontsluiting is uitstekend via de N375. Het bedrijventerrein is vooral geschikt voor groothandel en kleinschalige bedrijvigheid.

Eind 2022 is het bestemmingsplan voor het schrappen van een deel van de (bedrijfs-) en woonverplichting in procedure gegaan. In 2023 heeft dit geleid tot de verkoop van circa 1,5 ha. en in 2024 is nog eens circa 3.430 m² verkocht. Op Oevers E is nog circa 1 ha. bedrijfsgrond beschikbaar, waarvan circa 0,4 ha. onder optie is. De verwachting is dat circa 0,4 ha. in 2025 wordt verkocht. De resterende 0,6 ha. wordt naar verwachting in 2026 verkocht. De laatste civiel- en cultuurtechnische werkzaamheden worden in 2026-2027 uitgevoerd, waarna de grondexploitatie per 31 december 2027 kan worden afgesloten. 

In de volgende tabel wordt de (her)berekening van tussentijdse winstneming afgezet tegen de reeds genomen winst.  Op basis van de voortgang van de projecten kan voor Danninge Erve, Nieuwveense Landen en Oevers E in totaal € 529.000 aan winst worden toegerekend aan 2024.