Programma 9: Beheer bestaande openbare ruimte

Wat valt er onder dit programma?

Terug naar navigatie - Wat valt er onder dit programma?

Omschrijving (toelichting)

De gemeente beheert de onderdelen van de bestaande openbare ruimte die zij in eigendom heeft. Beheren is het organiseren en uitvoeren van onderhoud, vervangen van niet meer functionerende onderdelen en faciliteren van veranderend gebruik van de ruimte, als maatschappelijk verantwoord is. Een goede openbare ruimte is functioneel, duurzaam en mooi. Goed onderhoud is effectief en efficiënt.

Beleidskader
Naast het wettelijk kader is dit het vigerende raadskader:
- Prijskwaliteitskeuze Kwaliteit Op Maat 2014 (KOM)
- Wegenbeheerplan 2019-2023 en het nog vast te stellen nieuwe wegenbeheerplan 2024-2028 
- Beleidsvisie op uitgeefbaar groen 2017
- Groene kaart 2012 en lijst monumentale bomen 2008
- Samen bouwen aan kwaliteit (visie op de fysieke leefomgeving) 2021
- Kadernotitie Zo doen we groen 2015
- Speelruimteplan 2013
- Riolering en Water Programma 2023-2028
- Gemeentelijk Verkeer en VervoersPlan (GVVP) 2017 en Parkeerbeleid gemeente Meppel 2017
- Beleidsplan Openbare Verlichting ‘Alles Duurzaam’ 2015-2019.
- Beheerplan Openbare Verlichting 2021-2025
- Beheerplan Civieltechnische Kunstwerken 2023-2027 

Actuele ontwikkelingen en relaties met andere beleidsterreinen
De verstedelijkingsopgave betekent groei van Meppel door zowel uitbreiding als door intensiever gebruik van de bestaande stad. Dit betekent ook nieuwe openbare ruimte die ontworpen en beheerd moet worden en een vergroting van het te beheren areaal. Voor de verstedelijking versnellen we de woningbouw en werken we aan nieuwe ontwikkellocaties zoals Noordpoort. Dit gaat samen met nieuwe werklocaties zoals Noord III en IV, en infrastructurele projecten zoals de nieuwe stadsentree. Deze en andere projecten worden toegelicht in de paragraaf onderhoud kapitaalgoederen.

Tegelijkertijd moeten we verduurzamen en moeten we rekening houden met biodiversiteit en een veranderend klimaat. Deze ontwikkelingen hebben effect op de inrichting van en ons werk aan wegen en kunstwerken, het groen, water en riolering.

De opgaven rond duurzaamheid zien we terug in bijvoorbeeld het toepassen van ledverlichting, klimaatmaatregelen, natuurvriendelijk beheer en een circulaire buitendienst waarmee een zo beperkt mogelijk gebruik wordt gemaakt van fossiele grondstoffen. Door de provincie wordt een strategisch laadplan voor elektrisch rijden uitgerold. Uit dit plan komt een opgave voor de gemeente voort. Vooralsnog gaan wij er van uit dat de uitvoering hiervan kostenneutraal kan worden uitgevoerd.

De veranderende samenleving vraagt verder ook dat we meer gebiedsgericht aan de slag gaan in samenwerking met de inwoners.
Om hierop in te kunnen spelen, oriënteren we ons op een nieuwe beheersystematiek voor de openbare ruimte ter vervanging van het huidige KOM. Hierin kunnen we de genoemde opgaven vertalen naar het niveau van beheer en kunnen we beter inspelen op de wensen vanuit onze inwoners.

Algemene doelstelling

Terug naar navigatie - Algemene doelstelling

Omschrijving (toelichting)

De openbare ruimte van Meppel is schoon, heel en veilig. De openbare ruimte wordt met kwaliteit beheerd en onderhouden tegen maatschappelijk aanvaardbare kosten. Daarbij is de beeldkwaliteit leidend. In het beheer van de openbare ruimte bieden we ruimte aan biodiversiteit, hebben we aandacht voor duurzaamheid, faciliteren we waar mogelijk inwonerparticipatie en zorgen we voor een gastvrije en gezonde leefomgeving die uitnodigt tot actief gebruik.

Wegen/civiel

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat willen we bereiken?

Een openbare ruimte die schoon, heel en veilig is tegen maatschappelijk aanvaardbare kosten.

Terug naar navigatie - Een openbare ruimte die schoon, heel en veilig is tegen maatschappelijk aanvaardbare kosten.

Onder de discipline Wegen/Civiel  vallen de volgende onderdelen:
- Wegen en fiets- en voetpaden
- Civieltechnische kunstwerken
- Openbare verlichting 

Deze drie disciplines samen vormen de spil in de bereikbaarheid van de gemeente Meppel. Essentieel hierbij is de bereikbaarheid en veiligheid voor alle gebruikers. Dat bereiken we met goed groot en klein onderhoud. 

Wat hebben we daarvoor gedaan?

Met (het beheer van) de openbare ruimte een bijdrage leveren aan duurzame, sociale en fysieke opgaven.

Terug naar navigatie - Met (het beheer van) de openbare ruimte een bijdrage leveren aan duurzame, sociale en fysieke opgaven.

De maatregelen die de gemeente als beheerder van de openbare ruimte wil en moet nemen in het kader van duurzaamheid en klimaatbestendigheid, beginnen bij het kennen van de huidige situatie; de beheerdata. Vanuit die huidige situatie wordt bepaald welke maatregelen we moeten nemen.

Wat hebben we daarvoor gedaan?

Stadsverzorging

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat willen we bereiken?

Water

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat willen we bereiken?

Groen en Spelen

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat willen we bereiken?

Met (het beheer van) de openbare ruimte een bijdrage leveren aan duurzame, sociale en fysieke opgaven.

Terug naar navigatie - Met (het beheer van) de openbare ruimte een bijdrage leveren aan duurzame, sociale en fysieke opgaven.

 

 

Wat hebben we daarvoor gedaan?

Riolering

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat willen we bereiken?

Met (het beheer van) de openbare ruimte een bijdrage leveren aan duurzame, sociale en fysieke opgaven.

Terug naar navigatie - Met (het beheer van) de openbare ruimte een bijdrage leveren aan duurzame, sociale en fysieke opgaven.

Met actuele kennis over het functioneren van het riool wordt specifiek geadviseerd bij de opgaven in het fysieke domein.

Wat hebben we daarvoor gedaan?

Parkeren

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat willen we bereiken?

Goed vindbare en bereikbare parkeermogelijkheden

Terug naar navigatie - Goed vindbare en bereikbare parkeermogelijkheden

Onder het beheer van parkeren in Meppel vallen de volgende zaken:
- Beheer parkeergarages en parkeerterreinen;
- Beheer betaald parkeren centrum Meppel;
- Beheer vergunninghoudersparkeren in woonwijken;
- Handhaving betaald en vergunninghoudersparkeren;
- Monitoren en waar nodig bijstellen van het parkeerregime in Meppel;

Deze zaken zorgen samen voor de regulering van het parkeren in het rond het centrum van Meppel voor de bewoners, werknemers en bezoekers van Meppel. 

Wat hebben we daarvoor gedaan?

Wat mag het kosten?

Terug naar navigatie - Wat mag het kosten?
Bedragen x €1.000
Exploitatie Realisatie 2023 Primaire Begroting 2024 Totaal Begroting 2024 Realisatie 2024 Begroot - Rekening 2024
Beheer bestaande openbare ruimte
Wegen
Lasten 5.184 5.124 4.757 4.816 -59
Baten -229 -125 -125 -173 48
Totaal Wegen 4.955 5.000 4.632 4.643 -11
Stadsverzorging
Lasten 923 1.021 1.116 1.083 33
Baten -31 0 -200 -96 -104
Totaal Stadsverzorging 892 1.021 916 987 -71
Water
Lasten 501 521 786 495 291
Baten -417 -444 -444 -469 25
Totaal Water 83 77 342 27 316
Groen en spelen
Lasten 4.451 4.727 4.899 5.332 -433
Baten -90 -85 -133 -189 55
Totaal Groen en spelen 4.360 4.642 4.765 5.143 -378
Riolering
Lasten 2.264 2.291 2.306 2.391 -85
Baten -3.040 -3.134 -3.134 -3.203 69
Totaal Riolering -776 -843 -828 -812 -16
Parkeren
Lasten 967 989 996 955 41
Baten -1.493 -1.538 -1.538 -1.646 108
Totaal Parkeren -526 -549 -542 -691 149
Totaal Beheer bestaande openbare ruimte 8.989 9.347 9.286 9.296 -11
Saldo van baten en lasten 8.989 9.347 9.286 9.296 -11

Analyse financiële afwijkingen

Terug naar navigatie - Analyse financiële afwijkingen
Bedragen x € 1.000
Analyse Incidenteel/
Product Afwijking Structureel
Product 60 - Wegen
Personeelslasten
De verschillen in de personeelslasten worden centraal toegelicht in de paragraaf bedrijfsvoering. -140
Kapitaallasten 176 I/S
Diverse kleine afwijkingen < € 50.000 -47
Product 61 - Stadsverzorging
Schoonhouden openbare ruimte (Single Use Plastic) -134 I
Personeelslasten
De verschillen in de personeelslasten worden centraal toegelicht in de paragraaf bedrijfsvoering. 43 I
Kapitaallasten 5 I/S
Diverse kleine afwijkingen < € 50.000 16 I
Product 62 - Water
Baggerwerkzaamheden wachthaven 260 I
Personeelslasten
De verschillen in de personeelslasten worden centraal toegelicht in de paragraaf bedrijfsvoering. 57 I
Kapitaallasten 9 I/S
Diverse kleine afwijkingen < € 50.000 -10 I
Product 63 - Groen en spelen
Stormschade -360 I
Personeelslasten
De verschillen in de personeelslasten worden centraal toegelicht in de paragraaf bedrijfsvoering. 78 I
Kapitaallasten 29 I/S
Diverse kleine afwijkingen < € 50.000 -125 I
Product 64 - Riolering
Dotatie aan voorziening riolering -185 I
Onderhoud riolering -129 I
Onderhoud gemalen en pompen -66 I
Opbrengst rioolheffing 67 I
Personeelslasten
De verschillen in de personeelslasten worden centraal toegelicht in de paragraaf bedrijfsvoering. 18 I
Kapitaallasten 218 I/S
Diverse kleine afwijkingen < € 50.000 61 I
Product 65 - Parkeren
Kapitaallasten 53 I/S
Parkeergelden, parkeervergunningen en handhaving parkeren 103 I/S
Diverse kleine afwijkingen < € 50.000 -7 I
Saldo programma 9 - Beheer bestaande openbare ruimte -10
+ = voordeel / - = nadeel

Omschrijving (toelichting)

Toelichting

Algemeen
Kapitaallasten
Op grond van de voorschriften van het Besluit Begroting en Verantwoording Provincies en Gemeenten (BBV) wordt aan de programma's rente toegerekend op basis van de boekwaarde van de gerelateerde investeringen. De omslagrente is bij de begroting 2024 bepaald op 1,5%. Door een positief renteresultaat bedraagt de werkelijke omslagrente 0,5%. Voor programma 9 Beheer Openbare Ruimte leidt dit tot een voordeel van € 504.000 aan lager toegerekende kapitaallasten. Voor een toelichting op het renteresultaat wordt verwezen naar de paragraaf Financiering.

Product 60 - Wegen
Beheer en onderhoud
Alle werkzaamheden met betrekking tot het beheer en onderhoud van wegen, openbare verlichting, bruggen en overige civiele kunstwerken zijn binnen de  daarvoor beschikbare budgetten uitgevoerd.    

Product 61 - Stadsverzorging
Schoonhouden openbare ruimte
Met ingang van 2024 ontvangt de gemeente Meppel een vergoeding voor het opruimen, vegen en verwerken van wegwerpplastic dat vrijkomt in de openbare ruimte. Deze “Single Used Plastics” (SUP) is een nieuwe regeling die vanuit Europa is opgelegd. De vergoeding wordt uitgekeerd op basis van inwonertal. In de begroting 2024 is een raming opgenomen van € 134.000.

Eind 2024 ontvingen we bericht van het ministerie dat de betaling van de vergoeding is uitgesteld omdat de inrichting van de uitvoeringsorganisatie meer tijd in beslag neemt dan was voorzien. Dit ondanks een ruime aanloopperiode en medewerking van alle betrokken partijen. De vertraging betekent niet dat het recht op vergoeding is komen te vervallen. Verwachting is dat de betaling alsnog in 2025 kan plaatsvinden, aldus de publicatie van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Omdat we op dit moment geen concrete beschikking kunnen overleggen is dit bedrag als verlies in de jaarrekening opgenomen.

Product 62 - Water
Baggeren wachthaven
Via de bestuursrapportage 2024 is incidenteel € 260.000 beschikbaar gesteld voor baggeren van de wachthaven. De voorbereiding van de werkzaamheden is gestart. De daadwerkelijk uitvoering is voorzien in 2025. Om ook financiële dekking te waarborgen voor 2025, dient de som van € 260.000 overgeheveld te worden naar 2025.

Product 63 - Groen en spelen
Stormschade
Op zaterdag 31 augustus werd de regio getroffen door een hevig noodweer. Gelukkig zijn er geen slachtoffers gevallen, maar de schade in Meppel is enorm. Het opruimen en herstellen van de ravage heeft maanden in beslag genomen. De wijkploegen zijn samen met ingehuurde aannemers tot eind december bezig geweest met opruimen, rooien en veilig stellen van de omgeving. Eind 2024 is de balans opgemaakt en is vastgesteld dat het herstellen van de schade al met al € 360.000 heeft gekost.

Product 64 - Riolering
Beheer en onderhoud riolering, pompen en gemalen
Bij het onderhoud worden we steeds vaker geconfronteerd met storingen en calamiteiten die acuut moeten worden opgelost. Mede hierdoor is in 2024 meer besteed aan technisch onderhoud dan was geraamd. Verder hebben we op verschillende locaties kolkaansluitingen moeten vervangen door wortelingroei.

Deze extra uitgaven worden gecompenseerd door lagere kapitaallasten en een hogere opbrengst van de rioolheffing.

Voorziening riolering
De exploitatie van het rioolnetwerk laat in de jaarrekening een positief resultaat zien van € 185.400. Met toevoeging van dit bedrag komt het saldo van de voorziening riolering eind 2024 uit op € 2.585.700.

Product 65 - Parkeren
Parkeeropbrengsten
Aan parkeeropbrengsten (parkeergelden, parkeervergunningen en handhaving) was in totaal circa € 1,5 miljoen begroot. De werkelijke opbrengst bedroeg € 1,6 miljoen.

Investeringen

Terug naar navigatie - Investeringen

Excel-tabel

Investeringsplanning (bedragen x € 1.000) Beschikbaar krediet Begrote inkomsten / bijdrage van derden Begrote netto-investering Besteed t/m 2024 Inkomsten t/m 2024 Gerealiseerde netto-investering Begroot vs. realisatie Project afgerond
Programma 9 -Beheer openbare ruimte
Materieel/wagenpark 1.156 - 1.156 687 - 687 469 Deels
Openbare ruimte
Koedijkslanden
Herinrichting J. van Goyenstraat 449 - 449 8 - 8 441 Nee
Binnenstad
Tuinen van de stad 400 - 400 389 - 389 11 Ja
Prinsengracht/Vledder 200 - 200 184 - 184 16 Nee
BSP afronding binnenring en Wheem/Kerkplein 318 -23 341 132 - 132 209 Nee
Herontwikkeling Bleekerseiland 1.500 99 1.401 1.095 397 698 703 Nee
Herinrichting Kastanjelaan-Weerdstraat (GVVP) 300 98 202 10 - 10 192 Nee
Noordpoort
Noordpoort voorbereidingskrediet 400 - 400 101 - 101 299 Nee
Noordpoort stadsentree - verwerving gronden 3.000 - 3.000 2.925 - 2.925 75 Deels
Noordpoort stadsentree - aanleg stadsentree 26.000 23.400 2.600 328 - 328 2.272 Nee
Maatregelen rotonde watertoren 100 - 100 11 - 11 89 Nee
Infrastructurele maatregelen Meppel Noord 498 - 498 19 - 19 479 Nee
Bruggen/oeverbescherming
Vervanging Damwand Mallegatsgacht/Eendrachtsstraat 1.000 - 1.000 22 - 22 978 Nee
Reservering Boazbrug 900 - 900 91 - 91 809 Nee
Vervanging oeverbescherming Bleekerseiland 54 - 54 54 - 54 - Ja
Gasgracht damwand 48 - 48 - - - 48 Nee
Damwand zwemvijver Nijeveen 65 - 65 54 - 54 11 Ja
Vervanging Eekmolenbrug 1.560 - 1.560 50 - 50 1.510 Nee
Wijk en dorpsgericht werken 190 14 176 118 14 103 73 Ja
Overig
Herinrichting dorpskern Rogat (GVVP) 800 - 800 814 8 806 -6 Ja
Aankoop grond watertoren 30 - 30 31 - 31 -1 Ja
Aanleg landbouwweg Nijeveen (excl.grondaankoop) 150 - 150 - - - 150 Nee
Omvormen openbare verlichting naar LED 1.200 - 1.200 497 25 472 728 Nee
Vervanging zieke bomen 309 - 309 199 - 199 110 Deels
Vervanging bestrating Prinses Marijkestraat 85 - 85 1 - 1 84 Nee
Fietspad Ruinerwoldseweg (GVVP) 260 195 65 263 195 68 -3 Ja
Vervanging speeltoestellen 120 - 120 100 - 100 20 Ja
Herinrichting Westeinde 150 - 150 133 - 133 17 Nee
Herinrichting Voorstraat 175 - 175 31 - 31 144 Nee
Vervanging VRI/Burg.Knopperslaan 125 - 125 11 - 11 114 Nee
Nijeveense Grift (waterakkoord) 125 - 125 9 - 9 116 Nee
Hondenspeelplaatsen 45 - 45 40 - 40 5 Ja
Herinrichting Steenwijkerstraatweg 260 244 16 255 240 15 1 Ja
Voetgangersoversteek Paradijssluis 130 85 45 4 - 4 41 Nee
Skatevoorziening Koedijkslanden 150 73 78 163 73 91 -13 Ja
Afronding woonrijpmaken Noord II 106 - 106 4 - 4 102 Nee
Fietspad Blankensteinweg 161 140 21 54 - 54 -33 Nee
Verlichting Fietspad Meppelerweg 98 - 98 47 - 47 51 Nee
Subtotaal Openbare Ruimte 41.460 24.324 17.136 8.248 951 7.297 9.839
Riolering
Aanleg riolering Nieuwveense Landen (1e aanleg) 3.843 - 3.843 1.285 - 1.285 2.558 Nee
Overige 1e aanleg riolering 2.789 - 2.789 263 - 263 2.526 Nee
Rioolvervangingen 936 - 936 340 - 340 596 Deels
Subtotaal Riolering 7.568 - 7.568 1.888 - 1.888 5.680
Totaal programma 9 -Beheer openbare ruimte 50.184 24.324 25.860 10.823 951 9.872 15.988

Omschrijving (toelichting)

Toelichting

Gerealiseerde projecten
In 2024 zijn de volgende projecten afgerond:
- Tuinen van de stad
- Vervanging oeverbescherming Bleekerseiland
- Verwerving diverse gronden ten behoeve van stadsentree
- Vervanging damwand zwemvijver Nijeveen
- Initiatieven wijk- en dorpsgericht werken
- Herinrichting dorpskern Rogat
- Fietspad Ruinerwoldseweg
- Vervanging speeltoestellen
- Aanleg hondenspeelplaatsen
- Herinrichting Steenwijkerstraatweg
- Skatevoorziening Koedijkslanden
- Rioolvervanging Voorstraat

Meerjarige projecten
We zijn begonnen met het vervangen van de straatverlichting door ledverlichting, , speeltoestellen en zieke bomen. Deze werkzaamheden lopen de volgende jaar door. 

Materieel/wagenpark
In 2024 zijn diverse voertuigen vervangen. Daarnaast is een aantal voertuigen besteld. De levering is in 2025.

Koedijkslanden
Zoals in de bestuursrapportage 2024 is aangegeven wordt de realisatie van de herinrichting van de J. van Goyenstaat gecombineerd met de herinrichting van de B. van der Helststraat. 
In 2024 zijn voor beide projecten de riolerings- en herinirchtingwerkzaamheden voorbereid. De realisatie van de rioleringswerkzaamheden start in maart 2025 en vanaf september 2025 wordt gestart met de herinrichtingswerkzaamheden. 

Binnenstad
In de binnenstad is het project Tuinen van de Stad afgerond. Het project Prinsengracht/Vledder is nagenoeg afgerond. Hier volgen begin 2025 nog enkele werkzaamheden aan de inrichting en openbare verlichting.
De afronding van de binnenring en pleinen starten we wanneer de ontwikkelingen bij pakhuis De Hes en het Klokkehuis klaar zijn.

De herinrichting van Bleekerseiland is 2024 opgestart. Een groot deel van werkzaamheden is gerealiseerd. De werkzaamheden lopen door in 2025. Vanuit de impulsregeling Klimaatadaptatie is een bijdrage ontvangen van € 99.000 voor het vervangen van het verharde oppervlak door een open bodem, het vervangen van de kade door een bloemrijk talud en het aanleggen van plantsoen met waterbergend vermogen. Aanvullend is ook € 296.000 vanuit het regiostedenfonds ingezet voor de realisatie van dit projecten. Van de Stichting Meppel Promotion is een bijdrage van € 1.500 ontvangen voor een boom op het Bleekerseiland.

De herinrichting van de Kastanjelaan-Weerdstraat wordt in 2025 opgepakt, samen met de vervanging van de Eekmolenbrug.

Noordpoort
In 2023 heeft het Rijk een omvangrijke subsidie verstrekt voor de realisatie van een stadsentree, de reconstructie van de Steenwijkerstraatweg en de realisatie van een fietstunnel onder de N375 ter hoogte van de watertoren.
Ook is een woningbouwimpuls subsidie (WBI) ontvangen die moet bijdragen aan de woningbouw in transformatiegebied Noordpoort. Verdere uitwerking en planvorming is in voorbereiding. Ook de kredieten voor de maatregelen aan de rotonde bij de watertoren en infrastructurele maatregelen Meppel Noord worden hierin meegenomen.
In 2024 is een groot deel van de benodigde gronden die noodzakelijk zijn voor de aanleg van de stadsentree verworven.

Bruggen en oeverbescherming
De vervanging van de Eekmolenbrug was aanvankelijk gepland in 2025/2026. Deze investering is naar voren gehaald, vanwege de status van de brug. De voorbereidingen zijn gestart. De werkzaamheden starten in 2025.
Ook het herstel van de Boaz-brug en de vervanging van de damwand Mallegatsgracht/Eendrachtstraat is in voorbereiding. De werkzaamheden worden in 2025 uitgevoerd..

Wijk- en dorpsgericht werken
In 2024 is een aantal initiatieven opgepakt in samenwerking met de inwoners. Gerealiseerd zijn de vergroening van de Kalverwei, aanpassing van de Ossenweide en de Keucheniusstraat en het realiseren van een wandelpad bij de zwemplas Nijeveen. Er was in totaal een krediet beschikbaar van € 190.000. Voor de aanpassingen bij de Keucheniusstraat is een beroep gedaan op beschikbare GALA-middelen, die deze investering volledig hebben gecompenseerd. Hierdoor was het niet nodig het volledige krediet te benutten.

Riolering
De investeringen in 1e aanleg riolering hangen samen met de bouwontwikkelingen in de nieuwbouwwijken en de te ontwikkelen bedrijventerreinen.

Overige projecten in voorbereiding
- Herinrichting Westeinde
- Herinrichting Voorstraat
- Vervanging VRI Burgemeester Knopperslaan
- Fietspad Blankensteinweg (afhankelijk van besluitvorming)
- Verlichting fietspad Meppelerweg
- Nijeveense grift