Programma 9: Beheer bestaande openbare ruimte

Wat valt er onder dit programma?

Terug naar navigatie - Wat valt er onder dit programma?

De gemeente beheert de onderdelen van de bestaande openbare ruimte die zij in eigendom heeft. Beheren is het organiseren en uitvoeren van het onderhoud, vervangen van niet meer functionerende onderdelen en faciliteren van veranderend ruimtegebruik zoals maatschappelijk gewenst. Een goede openbare ruimte is functioneel, duurzaam en mooi. Goed onderhoud is effectief en efficiënt.

Beleidskader
Naast het wettelijk kader is dit het vigerende raadskader:
- Prijskwaliteitskeuze Kwaliteit Op Maat 2014 (KOM)
- Wegenbeheerplan 2019-2023
- Beleidsvisie op uitgeefbaar groen 2017
- Groene kaart 2012 en lijst monumentale bomen
- Samen bouwen aan kwaliteit (visie op de fysieke leefomgeving) 2021
- Kadernotitie Zo doen we groen 2015
- Speelruimteplan 2013
- Riolering en Water Programma 2023-2028
- Gemeentelijk Verkeer en VervoersPlan (GVVP) 2017 en Parkeerbeleid gemeente Meppel 2017
- Beleidsplan Openbare Verlichting ‘Alles Duurzaam’ 2015-2019
- Beheerplan Openbare Verlichting 2021-2025
- Beheerplan Civieltechnische Kunstwerken 2023-2027

Actuele ontwikkelingen en relaties met andere beleidsterreinen
De komende jaren is Meppel volop in beweging. De verstedelijkingsopgave betekent groei van Meppel door zowel uitbreiding als intensiever gebruik van de bestaande stad. Dit betekent nieuw te ontwerpen en beheren openbare ruimte en vergroting van het te beheren areaal. In het kader van verstedelijking versnellen we de woningbouw en zetten we in op nieuwe ontwikkellocaties zoals Noordpoort. Dit gaat hand in hand met nieuwe werklocaties als Noord III en IV en infrastructurele projecten zoals de nieuwe stadsentree. Deze en andere projecten worden concreet toegelicht in de paragraaf onderhoud kapitaalgoederen.

Tegelijkertijd staan we voor verplichtingen vanuit verduurzaming en biodiversiteit en moeten we ons aanpassen aan een veranderend klimaat. Ook deze ontwikkelingen hebben effect op de inrichting en het beheer en onderhoud van onze wegen en kunstwerken, het groen, water en riolering.

De opgaven rond duurzaamheid werken door in bijvoorbeeld LED-verlichting, klimaatmaatregelen, natuurvriendelijk beheer en een circulaire buitendienst waarmee zo beperkt mogelijk gebruik wordt gemaakt van fossiele grondstoffen. Zo wordt door de provincie een strategisch laadplan ten behoeve van elektrisch rijden uitgerold. Uit dit plan komt een opgave voor de gemeente voort. Vooralsnog gaan wij er van uit dat de uitvoering hiervan kostenneutraal kan worden uitgevoerd.

De veranderende samenleving vraagt verder ook dat we meer gebiedsgericht aan de slag gaan samen met de inwoners van onze straten, buurten en wijken.
Om hierop in te spelen zijn stappen gezet om het huidige KOM te vervangen door een nieuwe beheersystematiek openbare ruimte. Hierin kunnen we de genoemde opgaven vertalen naar het niveau van beheer en kunnen we beter inspelen op de beleving vanuit onze inwoners.

Algemeen

Terug naar navigatie - Algemeen

Algemene Doelstelling:
De openbare ruimte van Meppel is schoon, heel en veilig. De openbare ruimte wordt op kwaliteit gestuurd, beheerd en onderhouden tegen maatschappelijk aanvaardbare kosten. In het beheer van de openbare ruimte bieden we ruimte aan biodiversiteit, hebben we aandacht voor duurzaamheid, faciliteren we waar mogelijk inwonerparticipatie en zorgen we voor een gastvrije en gezonde leefomgeving die uitnodigt tot actief gebruik.

Wegen/civiel

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat willen we bereiken?

Een openbare ruimte die schoon, heel en veilig is tegen maatschappelijk aanvaardbare kosten.

Terug naar navigatie - Een openbare ruimte die schoon, heel en veilig is tegen maatschappelijk aanvaardbare kosten.

Wat hebben we daarvoor gedaan?

Stadsverzorging

Water

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat willen we bereiken?

Groen en Spelen

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat willen we bereiken?

Een openbare ruimte die schoon, heel en veilig is tegen maatschappelijk aanvaardbare kosten.

Terug naar navigatie - Een openbare ruimte die schoon, heel en veilig is tegen maatschappelijk aanvaardbare kosten.

Wat hebben we daarvoor gedaan?

Riolering

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat willen we bereiken?

Parkeren

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat willen we bereiken?

Een openbare ruimte die schoon, heel en veilig is tegen maatschappelijk aanvaardbare kosten.

Terug naar navigatie - Een openbare ruimte die schoon, heel en veilig is tegen maatschappelijk aanvaardbare kosten.

Wat hebben we daarvoor gedaan?

Wat mag het kosten?

Terug naar navigatie - Wat mag het kosten?
Bedragen x €1.000
Exploitatie Realisatie 2022 Primaire Begroting 2023 Totaal Begroting 2023 Realisatie2023 Begroot - Rekening 2023
Beheer bestaande openbare ruimte
Wegen
Lasten 5.026 4.559 4.688 5.184 -497
Baten -112 -88 -122 -229 107
Totaal Wegen 4.915 4.471 4.566 4.955 -390
Stadsverzorging
Lasten 609 1.008 1.014 923 91
Baten -56 0 0 -31 31
Totaal Stadsverzorging 553 1.008 1.014 892 122
Water
Lasten 493 519 532 501 31
Baten -412 -403 -403 -417 15
Totaal Water 82 117 129 83 46
Groen en spelen
Lasten 4.100 4.282 4.415 4.451 -36
Baten -135 -85 -85 -90 6
Totaal Groen en spelen 3.965 4.197 4.330 4.360 -30
Riolering
Lasten 2.242 2.226 2.231 2.264 -33
Baten -2.957 -3.020 -3.020 -3.040 20
Totaal Riolering -715 -794 -789 -776 -13
Parkeren
Lasten 1.009 1.027 1.041 967 75
Baten -1.406 -1.610 -1.510 -1.493 -17
Totaal Parkeren -397 -583 -469 -526 58
Totaal Beheer bestaande openbare ruimte 8.404 8.416 8.782 8.989 -207
Saldo van baten en lasten 8.404 8.416 8.782 8.989 -207
Beheer bestaande openbare ruimte
Wegen
Onttrekkingen 0 0 0 0 0
Stortingen 0 0 0 0 0
Totaal Wegen 0 0 0 0 0
Stadsverzorging
Onttrekkingen 0 0 0 0 0
Stortingen 0 0 0 0 0
Totaal Stadsverzorging 0 0 0 0 0
Water
Onttrekkingen 0 0 0 0 0
Stortingen 0 0 0 0 0
Totaal Water 0 0 0 0 0
Groen en spelen
Onttrekkingen 0 0 0 0 0
Stortingen 0 0 0 0 0
Totaal Groen en spelen 0 0 0 0 0
Riolering
Onttrekkingen 0 0 0 0 0
Stortingen 0 0 0 0 0
Totaal Riolering 0 0 0 0 0
Parkeren
Onttrekkingen 0 0 0 0 0
Stortingen 0 0 0 0 0
Totaal Parkeren 0 0 0 0 0
Totaal Beheer bestaande openbare ruimte 0 0 0 0 0
Totaal reserve mutaties 0 0 0 0 0

Analyse financiële afwijkingen

Terug naar navigatie - Analyse financiële afwijkingen
Bedragen x € 1.000
Analyse Incidenteel/
Product Afwijking Structureel
Product 60 - Wegen
Openbare verlichting -236 I
Personeelslasten -232 I
De verschillen in de personeelslasten worden centraal toegelicht in de paragraaf bedrijfsvoering.
Kapitaallasten 97 I
Diverse kleine afwijkingen < € 50.000 -19 I
Product 61 - Stadsverzorging
Straatreiniging 32 I/S
Vandalisme -31 I
Exploitatie materieel wagenpark SV 46 I/S
Personeelslasten 47 I
De verschillen in de personeelslasten worden centraal toegelicht in de paragraaf bedrijfsvoering.
Kapitaallasten 4 I
Diverse kleine afwijkingen < € 50.000 24 I
Product 62 - Water
Personeelslasten 47 I
De verschillen in de personeelslasten worden centraal toegelicht in de paragraaf bedrijfsvoering.
Kapitaallasten 4 I
Diverse kleine afwijkingen < € 50.000 -5 I
Product 63 - Groen en spelen
Onderhoud groen -70 I
Exploitatie materieel wagenpark groen 51 I/S
Kapitaallasten 16 I
Diverse kleine afwijkingen < € 50.000 -27 I
Product 64 - Riolering
Dotatie aan voorziening riolering -158 I
Onderhoud riolering 98 I/S
Onderhoud gemalen en pompen -161 I/S
Opbrengst rioolheffing 63 S
Personeelslasten 22 I
De verschillen in de personeelslasten worden centraal toegelicht in de paragraaf bedrijfsvoering.
Kapitaallasten 109 I
Diverse kleine afwijkingen < € 50.000 14 I
Product 65 - Parkeren
Diverse kleine afwijkingen < € 50.000 58 I
Saldo programma 9 - Beheer bestaande openbare ruimte -207
+ = voordeel / - = nadeel

Toelichting

Wegen

Openbare verlichting
In de begroting is een apart budget opgenomen voor het energiegebruik van de openbare verlichting. Door hogere elektriciteitsprijzen is dit budget in 2023 met € 82.000 overschreden. Er loopt een geschil met een externe partij over de uitvoering van het onderhoud van openbare verlichting. In afwachting van een oplossing zijn de in rekening gebrachte bedragen eerst volledig als last verantwoord in 2023. Zodra er duidelijkheid is over een oplossing kan mogelijk een deel van deze verplichting vrijvallen ten gunste van het resultaat.

Stadsverzorging

Straatreiniging
Door een andere werkwijze vallen de kosten voor het onderhoud van straatreiniging afgelopen jaren lager uit. Steeds meer werkzaamheden worden in eigen beheer uitgevoerd, waardoor besparingen kunnen worden ingeboekt. 

Vandalisme
De overschrijding van het budget is grotendeels het gevolg van het herstellen van schade tijdens de jaarwisseling 2022/2023.

Exploitatie materieel wagenpark
Afgelopen jaren zijn stappen gezet met de transitie van het wagenpark van conventioneel naar duurzaam. Het aandeel elektrisch aangedreven voertuigen (EV) wordt steeds groter. Een van de voordelen van een EV zijn de lagere onderhoudskosten. Het effect hiervan zien we zo langzamerhand terug op het onderhoudsbudget.

Groen en spelen

Onderhoud groen
In juli kwam zomerstorm Polly langs waaien. Het herstellen van de stormschade heeft al met al ruim € 90.000 gekost. 

Exploitatie materieel wagenpark

Net als bij stadsverzorging zien we ook hier de eerste effecten van de verduurzaming van het wagenpark op de post onderhoud van het materieel.  

Riolering

Voorziening riolering
De exploitatie van het product riolering laat over 2023 een voordelig resultaat zien van € 97.600, terwijl in de begroting nog op een tekort was gerekend van € 60.000. Het positieve resultaat wordt toegevoegd aan de voorziening. 

Exploitatie riolering, pompen en gemalen
In 2023 is meer besteed aan onderhoud dan was geraamd. Deze extra uitgaven worden gecompenseerd door lagere rentelasten en een meevaller bij de opbrengst van de rioolheffing. 

Parkeren
De parkeerexploitatie is uitgevoerd binnen de daarvoor beschikbare middelen. De totale lasten zijn € 75.000 lager dan begroot, veroorzaakt door diverse kleine afwijkingen. 
In de bestuursrapportage 2023 zijn de verwachte parkeeropbrengsten voor 2023 naar beneden bijgesteld. De uiteindelijke realisatie is in lijn met deze geactualiseerde raming. 

Investeringen

Terug naar navigatie - Investeringen
Investeringsoverzicht 2023
Beschikbaar krediet Begrote inkomsten / bijdrage van derden Begrote netto-investering Besteed t/m 2023 Ontvangen t/m 2023 Realisatie netto-investering Restant netto-investering Afsluiten
Programma 9 - Beheer bestaande openbare ruimte
Materieel/wagenpark 1.301.000 - 1.301.000 646.044 11.217 634.827 666.173 Deels
Openbare ruimte
Koedijkslanden 792.000 - 792.000 504.894 - 504.894 287.106 Ja
Binnenstad
Tuinen van de stad 400.000 - 400.000 366.800 - 366.800 33.200 Nee
Prinsengracht/Vledder 200.000 - 200.000 44.773 - 44.773 155.227 Nee
BSP afronding binnenring en Wheem/Kerkplein 317.504 -23.429 340.933 37.544 - 37.544 303.389 Nee
Herinrichting Prinsenplein 1.700.000 1.053.000 647.000 928.524 464.262 464.262 182.738 Ja
Herontwikkeling Bleekerseiland 1.500.000 - 1.500.000 178.925 35.785 143.140 1.356.860 Nee
Bruggen/oeverbescherming
Vervanging brug C. de Vos van Steenwijklaan 1.127.000 - 1.127.000 1.035.093 - 1.035.093 91.907 Ja
Vervanging Damwand Mallegatsgacht/Eendrachtsstraat 769.000 - 769.000 4.316 - 4.316 764.684 Nee
Vervanging oeverbescherming Bleekerseiland 54.000 - 54.000 - - - 54.000 Nee
Parkeren 275.000 - 275.000 182.780 - 182.780 92.220 Ja
Overig
Maatregelen rotonde watertoren 100.000 - 100.000 10.904 - 10.904 89.096 Nee
Infrastructurele maatregelen Meppel Noord 498.000 - 498.000 17.228 - 17.228 480.772 Nee
Herinrichting dorpskern Rogat (GVVP) 725.000 - 725.000 731.330 7.500 723.830 1.170 Nee
Aanleg landbouwweg Nijeveen (excl.grondaankoop) 150.000 - 150.000 - - - 150.000 Nee
Omvormen openbare verlichting naar LED 1.200.000 - 1.200.000 461.897 25.000 436.897 763.103 Deels
Vervanging zieke bomen 2023 330.000 - 330.000 347.677 - 347.677 -17.677 Ja
Vervanging bestrating Prinses Marijkestraat 85.000 - 85.000 1.320 - 1.320 83.680 Nee
Fietspad Ruinerwoldseweg (GVVP) 180.000 180.000 - 58.526 58.526 0 -0 Nee
Vervanging speeltoestellen 2023 120.000 - 120.000 80.556 - 80.556 39.444 Ja
Herinrichting Westeinde 150.000 150.000 20.903 - 20.903 129.097 Nee
Herinrichting Voorstraat 175.000 175.000 20.518 - 20.518 154.482 Nee
Nijeveense Grift (waterakkoord) 60.000 - 60.000 2.550 - 2.550 57.450 Nee
Hondenspeelplaatsen 2023 30.000 - 30.000 - - - 30.000 Nee
Herinrichting Steenwijkerstraatweg 130.000 114.000 16.000 99.511 47.528 51.983 -35.983 Nee
Skatevoorziening Koedijkslanden 150.000 72.500 77.500 142.025 70.000 72.025 5.475 Nee
Subtotaal Openbare Ruimte 11.217.504 1.396.071 9.821.433 5.278.595 708.601 4.569.994 5.251.439
Riolering
Nieuwveense Landen (NvL) 2.850.000 - 2.850.000 1.320.333 - 1.320.333 1.529.667 Deels
Overig 2.249.000 - 2.249.000 841.801 148.676 693.125 1.555.875 Deels
Subtotaal Riolering 5.099.000 - 5.099.000 2.162.134 148.676 2.013.458 3.085.542
Totaal Programma 9 - Beheer bestaande openbare ruimte incl. materieel/wagenpark 17.617.504 1.396.071 16.221.433 8.086.773 868.494 7.218.279 9.003.154

Toelichting

Gerealiseerde projecten
In 2023 zijn de volgende projecten afgerond:
- Revitalisering Koedijkslanden fase 8. Aanbestedingsvoordelen hebben geleid tot minder uitgaven dan begroot.
- Vervanging brug C. de Vos van Steenwijklaan 
- Herinrichting Prinsenplein inclusief de vervanging van de riolering. Het krediet was ruim voldoende voor de uitvoering. De bijdrage voor dit project vanuit het Regiostedenfonds is in verhouding van de bestede kosten aangepast. Deze middelen uit het Regiostedenfonds  blijven beschikbaar voor andere projecten.
- Vervanging parkeersystemen Keyserstroom en P-Stadhuis
- Rioolvervanging Westeinde
- Riolering Broeklanden 2 en 5
- Gemaal Nieuwveense Landen Parkwonen 3, 4 en 5

Meerjarige projecten
Uitvoering is gegeven aan de meerjarige vervanging van de omvorming van openbare verlichting naar LED, speeltoestellen en de vervanging van zieke bomen. Deze werkzaamheden lopen de volgende jaren door. De afschrijving van het gerealiseerde deel van de vervanging start in het jaar na realisatie.

Binnenstad
In afwachting van ontwikkelingen van derden in de binnenstad wordt nog een aantal werkzaamheden verwacht in 2024/2025. Dit betreft onder andere aanpassingen Kromme Elleboog in relatie tot de ontwikkeling van pakhuis De Hes en de Kruisstraat in combinatie met de ontwikkeling op de Urzo-locatie.
De woningbouw op Het Vledder is gerealiseerd. De grondexploitatie Het Vledder wordt afgesloten. De kosten voor de laatste afrondende werkzaamheden worden bekostigd uit het beschikbare krediet voor Prinsengracht/Vledder. Zie ook de paragraaf grondbeleid.

In 2023 is het ontwerp van Bleekerseiland vastgesteld. De werkzaamheden zijn voorbereid en eind 2023 zijn de eerste werkzaamheden gestart. De vervanging van de oeverbescherming is geïntegreerd in de herontwikkeling.

Herinrichting dorpskern Rogat
De herinrichting van dorpskern Rogat is nagenoeg afgerond. Begin 2024 worden verkeersplateaus aangebracht en worden de laatste verkeersmaatregelen gerealiseerd. Het beschikbare budget is in 2023 volledig besteed. Inschatting is dat nog circa € 75.000 nodig is om het project af te ronden. Oorzaak hiervan is onder andere de algemene prijsontwikkeling. Daarnaast zijn extra kosten gemaakt voor de aanleg van speciale lichtpunten en aanvullende verkeersmaatregelen, mede ontstaan vanuit de participatie vanuit de inwoners.

Riolering
De investering in riolering in de nieuwbouwwijken en bedrijventerreinen hangt samen met de bouwontwikkeling. De planning is gekoppeld aan het Meerjaren Perspectief Grondexploitaties (MPG).

Als gevolg van verzakkingen heeft de vervanging van de riolering in de Voorstraat vertraging opgelopen. Onderzoeken naar de oorzaken lopen. Het effect op de benodigde middelen is nog niet bekend. Waar mogelijk wordt een beroep gedaan op de afgesloten verzekering. 

Overige projecten in voorbereiding/uitvoering
- Vervanging Damwand Mallegatsgacht/Eendrachtsstraat
- Fietspad Ruinerwoldseweg (GVVP)
- Herinrichting Westeinde
- Herinrichting Voorstraat
- Skatepark Koedijkslanden
- Herinrichting Steenwijkerstraatweg

Samenhang ontwikkelingen
In 2022 en 2023 zijn subsidies toegekend vanuit de mobiliteitsgelden en woningbouwimpuls. Planvorming is in voorbereiding die ook doorwerkt in eerder voorgenomen investeringen. Dit betreft onder andere de investeringen in maatregelen rotonde watertoren, infrastructurele maatregelen Meppel Noord, riolering Kop van Noordpoort en Nijeveense Grift. 

Wagenpark
Door toenemende levertijden hebben niet alle geplande vervangingsinvesteringen in 2023 plaatsgevonden. Diverse leveringen staan gepland voor 2024. 
Uitgangspunt bij de vervanging van het wagenpark is aanschaf van duurzame/elektrische varianten. Met name bij het grotere materieel is de ontwikkeling naar elektrische uitvoering nog volop in ontwikkeling. Vervanging hiervan wordt waar mogelijk uitgesteld tot meer duidelijk is over de mogelijkheden op dit gebied.

Overig
De vervanging van de bestrating Prinses Marijkestraat is uitgesteld en wordt opgepakt in combinatie met de plannen rondom de vernieuwbouw van de schouwburg Ogterop.

Voor de landbouwweg Nijeveen is een breder onderzoek gewenst om te komen tot een mogelijke aanleg. Op basis van de uitkomsten van het onderzoek wordt een voorstel aangeboden aan de raad. In het beschikbare krediet ultimo 2023 is geen rekening gehouden met de verwerving van de gronden.