Volgens het BBV dienen de afwijkingen ten opzichte van de begroting goed herkenbaar in de jaarrekening te worden opgenomen en toegelicht. Er is sprake van begrotingsonrechtmatigheid als op programmaniveau de lasten worden overschreden. Het college neemt in de jaarrekening een analyse op bij begrotingsoverschrijdingen waarbij de oorzaken en achtergronden worden toegelicht. De accountant toetst deze toelichting en stelt daarmee vast of deze afwijkingen voor het accountantsoordeel rechtmatig of onrechtmatig zijn. Begrotingsafwijkingen die passen binnen het beleid van de raad betrekt de accountant niet bij de beslissing of er al dan niet een goedkeurende verklaring kan worden gegeven. Via het vaststellen van de jaarstukken worden de uitgaven alsnog geautoriseerd.
Er is gebruik gemaakt van de indeling van het Platform Rechtmatigheid provincies en gemeenten (PRPG).
Naast deze indeling is in de volgende tabel opgenomen met de consequenties van overschrijding voor het accountantsoordeel.
Begrotingsonrechtmatigheid heeft dus uitsluitend betrekking op de lastenoverschrijdingen en niet op overschrijdingen aan de batenkant. De analyse van de begrotingsoverschrijdingen is opgesplitst in:
a) Begrotingsoverschrijdingen lasten per programma
b) Begrotingsoverschrijdingen uitgaven investeringen
De overschrijdingen worden hierna per categorie toegelicht.
| Soorten begrotingsafwijking | Rechtmatig | Onrechtmatig | |
| A | Kostenoverschrijdingen door activiteiten die niet passen binnen het bestaande beleid en waarvoor tegen beter weten in geen voorstel tot begrotingsaanpassing is ingediend | X | |
| B | Kostenoverschrijdingen die passen binnen het bestaande beleid, maar waarbij de accountant ondubbelzinnig vaststelt dat die ten onrechte niet tijdig zijn geautoriseerd. | X | |
| C | Kostenoverschrijdingen die geheel of grotendeels worden gecompenseerd door direct gerelateerde opbrengsten | X | |
| D | Kostenoverschrijdingen die passen binnen het bestaande beleid, maar niet tijdig konden worden gesignaleerd. Vaak blijken zaken pas in het kader van het opmaken van de jaarrekening. | X | |
| E | Kostenoverschrijdingen die worden gecompenseerd door extra inkomsten die niet direct gerelateerd zijn. Over de aanwending van deze extra inkomsten heeft de raad nog geen besluit genomen. | X | |
| F | Kostenoverschrijdingen inzake activiteiten welke achteraf als onrechtmatig moeten worden beschouwd omdat dit bijvoorbeeld bij nader onderzoek van de subsidieverstrekker, belastingdienst of een toezichthouder blijkt. In de praktijk gaat het hier om interpretatieverschillen wet- en regelgeving. | ||
| · Geconstateerd tijdens verantwoordingsjaar | X | ||
| · Geconstateerd na verantwoordingsjaar. | X | ||
| G | Kostenoverschrijdingen op activeerbare activiteiten (investeringen ofwel totaal geautoriseerd krediet) waarvan de gevolgen voornamelijk zichtbaar worden via hogere afschrijvings- en financieringslasten in het jaar zelf of pas in de volgende jaren. | ||
| · Jaar van investeren. | X | ||
| · Afschrijving- en financieringslasten in latere jaren. | X |