Programma 9: Beheer bestaande openbare ruimte

Wat valt er onder dit programma?

De gemeente beheert de onderdelen van de bestaande openbare ruimte die zij in eigendom heeft. Beheren is het organiseren en doen uitvoeren van het onderhoud, vervangen van niet meer functionerende onderdelen en faciliteren van veranderend ruimtegebruik zoals gewenst. Een goede openbare ruimte is functioneel, duurzaam en mooi. Goed onderhoud is effectief en efficiënt.

Beleidskader
Naast het wettelijk kader is dit het vigerende raadskader:
- Prijskwaliteitskeuze Kwaliteit Op Maat 2014 (KOM)
- Wegenbeheerplan 2019-2023
- Beleidsvisie op uitgeefbaar groen 2017
- Groene kaart 2012 en lijst monumentale bomen
- Kadernotitie Zo doen we groen 2015
- Speelruimteplan 2013
- Watertakenplan 2016-2021
- Gemeentelijk Verkeer en VervoerPlan (GVVP) 2017 en Parkeerbeleid gemeente Meppel 2017
- Beleidsplan Openbare Verlichting ‘Alles Duurzaam’ 2015-2019.
- Beheerplan Civieltechnische Kunstwerken 2018-2022
- Programma duurzaamheid.

Relaties met andere beleidsterreinen
De openbare ruimte is een verbindende factor tussen veel gemeentelijke beleidsterreinen. Van recreatie en sport tot wonen en van veiligheid tot duurzaamheid. Concrete projecten worden toegelicht in de paragraaf onderhoud kapitaalgoederen en het overzicht van de investeringen.

Actuele ontwikkelingen
We oriënteren ons op een nieuwe beheersystematiek openbare ruimte ter vervanging van het huidige KOM.
Vanuit de provincie wordt een strategisch laadplan ten behoeve van elektrisch rijden uitgerold. Uit dit plan komt een opgave voor de gemeente voort.

Algemeen

De openbare ruimte van Meppel is voor inwoners, ondernemers en bezoekers, schoon, heel, prettig, veilig en goed. In de openbare ruimte wordt op kwaliteit gestuurd, beheerd en onderhouden tegen maatschappelijk aanvaardbare kosten. In het beheer van de openbare ruimte bieden we ruimte aan biodiversiteit, hebben we aandacht voor duurzaamheid, faciliteren we waar mogelijk inwonerparticipatie en zorgen we voor een gastvrije ruimte die uitnodigt tot actief gebruik.

- Het realiseren van de bestaande prijskwaliteitsafspraken (KOM);
- Herijken van de prijskwaliteitsafspraken en/of nieuwe systematiek;
- We dragen bij aan de klimaatopgave.

Wegen/civiel

Wat willen we bereiken?

Een openbare ruimte die schoon, heel en veilig is tegen maatschappelijk aanvaardbare kosten.

Wat hebben we daarvoor gedaan?

Stadsverzorging

Wat willen we bereiken?

Een openbare ruimte die schoon, heel en veilig is tegen maatschappelijk aanvaardbare kosten.

Wat hebben we daarvoor gedaan?

Water

Wat willen we bereiken?

Een openbare ruimte die schoon, heel en veilig is tegen maatschappelijk aanvaardbare kosten.

Wat hebben we daarvoor gedaan?

Groen en Spelen

Wat willen we bereiken?

Een openbare ruimte die schoon, heel en veilig is tegen maatschappelijk aanvaardbare kosten.

Wat hebben we daarvoor gedaan?

Riolering

Wat willen we bereiken?

Een openbare ruimte die schoon, heel en veilig is tegen maatschappelijk aanvaardbare kosten.

Wat hebben we daarvoor gedaan?

Parkeren

Wat willen we bereiken?

Een openbare ruimte die schoon, heel en veilig is tegen maatschappelijk aanvaardbare kosten.

Wat hebben we daarvoor gedaan?

Wat heeft het gekost?

Bedragen x €1.000

Exploitatie	Realisatie 2021	Primaire Begroting 2022 Totaal	Begroting 2022 incl. wijzigingen	Realisatie 2022	Begroot - Rekening 2022
Beheer bestaande openbare ruimte
Wegen
Lasten	3.796	4.120	4.948	5.026	-78
Baten	-64	-88	-88	-112	24
Totaal Wegen	3.732	4.032	4.860	4.915	-55
Stadsverzorging
Lasten	653	635	631	609	22
Baten	-34	-39	-39	-56	17
Totaal Stadsverzorging	619	596	592	553	39
Water
Lasten	624	676	571	493	78
Baten	-323	-375	-375	-412	36
Totaal Water	301	301	196	82	114
Groen en spelen
Lasten	4.217	4.165	3.957	4.100	-144
Baten	-193	-85	-85	-135	51
Totaal Groen en spelen	4.024	4.080	3.872	3.965	-93
Riolering
Lasten	2.239	2.128	2.147	2.242	-95
Baten	-2.889	-2.935	-2.935	-2.957	22
Totaal Riolering	-650	-807	-788	-715	-73
Parkeren
Lasten	909	1.074	1.068	1.009	58
Baten	-1.140	-1.790	-1.490	-1.406	-83
Totaal Parkeren	-230	-716	-422	-397	-25
Totaal Beheer bestaande openbare ruimte	7.796	7.488	8.311	8.404	-93
Saldo van baten en lasten	7.796	7.488	8.311	8.404	-93
Beheer bestaande openbare ruimte
Groen en spelen
Onttrekkingen	-70	0	0	0	0
Totaal Groen en spelen	-70	0	0	0	0
Totaal Beheer bestaande openbare ruimte	-70	0	0	0	0
Totaal reserve mutaties	-70	0	0	0	0
Gerealiseerd resultaat	7.726	7.488	8.311	8.404	-93

Bedragen x € 1.000
Analyse		Incidenteel/
Product	Afwijking	Structureel
Product 60 - Wegen
Onderhoud openbare verlichting	87	I
Onderhoud bruggen	-35	S

Personeelslasten	-53	I
De verschillen in de personeelslasten worden centraal toegelicht in de paragraaf bedrijfsvoering.

Diverse kleine afwijkingen < 50.000	-54	I

Product 61 - Stadsverzorging
Onderhoud straatreiniging	34	I
Vandalisme	-33	I
Materieel stadsverzorging	42	I

Diverse kleine afwijkingen < 50.000	-4	I

Product 62 - Water
Beheer watergangen	50	I
Opbrengst havengelden	34	I

Personeelslasten	36	I
De verschillen in de personeelslasten worden centraal toegelicht in de paragraaf bedrijfsvoering.

Diverse kleine afwijkingen < 50.000	-6	I

Product 63 - Groen en spelen
Beheer groen en spelen	-180	I
Landschaps- en natuurbeheer	43	I
Kwaliteitsverbetering groen in openbare ruimte	150	I

Personeelslasten	-109	I
De verschillen in de personeelslasten worden centraal toegelicht in de paragraaf bedrijfsvoering.

Diverse kleine afwijkingen < 50.000	3	I

Product 64 - Riolering
Algemeen beheer riolering	85	I
Dotatie aan voorziening riolering	-125	I
Onderhoud riolering, gemalen en pompen	-53	I/S

Personeelslasten	-6	I
De verschillen in de personeelslasten worden centraal toegelicht in de paragraaf bedrijfsvoering.

Diverse kleine afwijkingen < 50.000	26	I/S

Product 65 - Parkeren
Lagere opbrengst parkeergelden	-156	I/S
Toename opbrengst parkeervergunningen	43	S
Minder kosten ledigen parkeerautomaten	18	S
Exploitatie parkeergarage Kromme Elleboog	25	S

Personeelslasten
De verschillen in de personeelslasten worden centraal toegelicht in de paragraaf bedrijfsvoering.	-6	S

Diverse kleine afwijkingen < 50.000	51	I/S

Saldo programma 9 - Beheer bestaande openbare ruimte	-93

Analyse financiële afwijkingen

Wegen
Onderhoud openbare verlichting
Een deel van het budget is niet benut vanwege een lopend geschil met een externe partij.

Onderhoud bruggen
De gemeente heeft een overeenkomst met RWS voor het op afstand bedienen van de bruggen in Meppel. Deze overeenkomst omvat niet de kosten voor het oplossen van storingen. Vanwege oplopende kosten voor de inzet van een externe storingsdienst is het onderhoudsbudget met € 35.000 overschreden.

Stadsverzorging
Onderhoud straatreiniging
Door het uitvallen van de hondenpoepzuiger van Reestmond heeft de gemeente het opruimen van de hondenpoep in 2022 zelf ter hand genomen. Als tijdelijke oplossing is een veegmachine met een opzet zuigarm ingezet. In 2023 krijgen we de beschikking over een professionele hondenpoepzuiger.

Vandalisme
Overschrijding is een gevolg van het herstellen van schade tijdens de jaarwisseling 2021/2022.

Stadsverzorging
Voordeel op de post onderhoud rollend materiaal stadsverzorging door verkoop van de kolkenzuiger opbouw.

Water
Beheer watergangen
In de begroting was € 50.000 opgenomen voor het opstellen van een baggerplan. De gemeente heeft een beperkte rol (alleen de eigen vaarwegen) bij het baggeren van de watergangen. Het toegankelijk houden van de toegangsvaarwegen naar de havens van Meppel valt buiten de verantwoordelijkheid van de gemeente. Daarnaast wordt op basis van het huidige baggerplan (2001) alleen incidenteel baggerwerk uitgevoerd als blijkt dat de vaardiepte onvoldoende is. Er is daarom (voorlopig) geen prioriteit gegeven aan het opstellen van een nieuw baggerplan.

Havengelden
Extra eenmalige opbrengst wegens liggeld van de River Allegro (asielzoekers) aan de Paradijskade.

Groen en spelen
Beheer groen en spelen
In de begroting (Perspectiefnota) is een taakstelling van € 180.000 opgevoerd op het beheer van openbaar groen. Deze taakstelling is gerealiseerd door geen middelen in te zetten voor het traject kwaliteitsverbetering van het openbaar groen.

Landschaps- en natuurbeheer
In de begroting is met ingang van 2022 jaarlijks € 20.000 beschikbaar voor de inventarisatie van natuurwaarden en soorten. Er is een begin gemaakt met de inventarisatie maar door vertraging bij het inkoopprocedure is het helaas niet meer gelukt om de natuurwaardenkaart nog in 2022 op te leveren. Hierdoor is het beschikbare budget niet benut. Daarnaast zijn een aantal andere kleine projecten niet doorgegaan dan wel vertraagd.

Kwaliteitsverbetering openbaar groen
Voor het opwaarderen van de kwaliteit van het groen in de openbare ruimte is jaarlijks een extra budget beschikbaar van € 150.000. In 2022 dit budget ingezet als compensatie voor de taakstelling beheer openbaar groen.

Riolering
Algemeen beheer rioleringen
In de begroting 2022 was eenmalig extra budget opgenomen met het oog op het nieuw op te stellen Watertakenplan 2022-2026. Achteraf blijkt deze raming te hoog ingeschat.

Voorziening riolering
Het product Riolering laat in de jaarrekening 2022 een positief resultaat zien van € 125.000 terwijl in de begroting op een tekort was gerekend van € 5.000. Het positieve resultaat wordt aan de voorziening toegevoegd.

Onderhoud riolering, pompen en gemalen
Vanwege achterstallig onderhoud worden we in toenemende mate geconfronteerd met storingen en calamiteiten die ad hoc en acuut moeten worden opgelost. Hierdoor is het beschikbare budget met € 53.000 overschreden.

Parkeren
Parkeergelden
De parkeeropbrengsten zijn in 2022 lager dan begroot. Meerdere factoren zijn aan te wijzen voor deze afname: na-ijl effect corona, toename belparkeren, werkzaamheden in binnenstad (Prinsengracht, Kromme Elleboog), vrijstellen parkeren op speciale dagen etc. Anderzijds zien we ook een toename van de opbrengst aan parkeervergunningen, wat een verschuiving in opbrengsten betekent. Door de toename van het gebruik van belparkeren zien we ook een afname van kosten voor het ledigen van de parkeerautomaten.

Parkeergarage Kromme Elleboog
De parkeergarage Kromme Elleboog is in 2021 in gebruik genomen. In 2022 zijn de laatste aanpassingen doorgevoerd en zijn de afspraken met de VVE vormgegeven. Regulier vindt overleg met de VVE plaats over het beheer van deze parkeergarage.

Investeringen

Investeringsoverzicht	Nieuw krediet 2022	Begrote inkomsten / bijdrage van derden	Netto-investering (wordt)	Afschrijvings-termijn in jaren	Besteed t/m 2022	Restant krediet	Ontvangen t/m 2022	Restant begrote inkomsten/ bijdrage derden	Afsluiten
Programma 9 - Beheer bestaande openbare ruimte
Materieel/wagenpark
Vervanging auto vd-162-j	71.000	-	71.000	7	-	71.000	-	-	Nee
Vervanging auto vd-163-j	71.000	-	71.000	7	-	71.000	-	-	Nee
Vervanging tractor + knipper	140.000	-	140.000	10	122.139	17.861	-	-	Ja
Vervanging auto vd-720-p	50.000	-	50.000	7	-	50.000	-	-	Nee
Vervanging auto vf-823-s	50.000	-	50.000	7	-	50.000	-	-	Nee
Vervanging auto BT-LD-27 (kolk achterlader)	515.000	-	515.000	7	5.075	509.925	-	-	Nee
Vervanging auto VK-350-D	60.000	-	60.000	7	-	60.000	-	-	Nee
Overname materieel Reestmond	100.000	-	100.000	7	46.250	53.750	-	-	Ja
Subtotaal Materieel/wagenpark	1.057.000	-	1.057.000		173.463	883.537	-	-

Openbare ruimte
Koedijkslanden
Koedijkslanden fase 5 wegen	472.000	-	472.000	15	329.806	142.194	-	-	Ja
Revitalisering Koedijkslanden fase 6 wegen	632.000	-	632.000	15	501.902	130.098	10.000	-10.000	Ja
Koedijkslanden fase 8 wegen	792.000	-	792.000	15	451.411	340.589	-	-	Nee

Binnenstad
Keyserstroomgebied / herinrichting Kruisstraat	300.000	-	300.000	15	260.607	39.393	-	-	Ja
Overige beleving fysiek	150.000	-	150.000	15	147.772	2.228	-	-	Ja
Tuinen van de stad	400.000	-	400.000	15	213.611	186.389	-	-	Nee
Pleinenreeks Groenmarkt	500.000	-	500.000	15	331.038	168.962	-	-	Ja
Pleinenreeks Wheem/Kerkplein	200.000	-	200.000	15	104.705	95.295	19.000	-19.000	Ja
Prinsengracht/Vledder	200.000	-	200.000	15	44.245	155.755	-	-	Nee
Herinrichting Kromme Elleboog zuidzijde	205.000	-	205.000	15	191.143	13.857	-	-	Ja
herinrichting trottoir Prinsengracht	300.000	-	300.000	15	310.237	-10.237	-	-	Ja
Herinrichting Prinsenplein	2.000.000	1.053.000	947.000	15	272.838	1.727.162	136.419	916.581	Nee
Herontwikkeling Bleekerseiland	1.500.000	-	1.500.000	15	54.468	1.445.533	-	-	Nee

Bruggen/oeverbescherming
Vervanging brug C. de Vos van Steenwijklaan	1.127.000	-	1.127.000	40	762.099	364.901	-	-	Nee
Vervanging Damwand Mallegatsgacht/Eendrachtsstraat	769.000	-	769.000	40	2.380	766.620	-	-	Nee

Parkeren
Parkeergarage Keysersstroom en parkeerterrein stadskantoor	325.000	-	325.000	25	14.308	310.692	-	-	Nee

Overig
Aanleg fietspad Reggersweg	373.000	101.000	272.000	15	378.710	-5.710	102.124	-1.124	Ja
Maatregelen rotonde watertoren	100.000	-	100.000	15	10.728	89.272	-	-	Nee
Infrastructurele maatregelen Meppel Noord	498.000	-	498.000	15	14.280	483.720	-	-	Nee
Herinrichting dorpskern Rogat (GVVP)	725.000	-	725.000	15	81.701	643.300	7.500	-7.500	Nee
Geleiderail Steenwijkerstraatweg (GVVP)	65.000	-	65.000	15	23.569	41.431	-	-	Ja
Aanleg landbouwweg Nijeveen (excl.grondaankoop)	150.000	-	150.000	15	-	150.000	-	-	Nee
Omvormen openbare verlichting naar LED	1.200.000	-	1.200.000	10	369.536	830.464	25.000	-25.000	Nee
Vervanging zieke bomen 2022	330.000	-	330.000	15	240.854	89.146	-	-	Ja
Vervanging bestrating Prinses Marijkestraat	85.000	-	85.000	15	-	85.000	-	-	Nee
Fietspad Ruinerwoldseweg (GVVP)	180.000	180.000	-	15	4.049	175.951	4.049	175.951	Nee
Pumptrackbaan ringpark oosterboer	103.000	50.000	53.000	10	123.612	-20.612	50.000	-	Ja
Subtotaal Openbare Ruimte	13.681.000	1.384.000	12.297.000		5.239.609	8.441.391	354.092	1.029.908

Riolering
Koedijkslanden
Rioolvervanging/afkoppelen Koedijkslanden fase 8	354.000	-	354.000	35	237.107	116.893	-	-	Ja

Nieuwveense Landen (NvL)
Bijdrage aan waterschap gemaal leenders NvL	408.000	-	408.000	40	407.901	99	-	-	Ja
Aanleg riolering NvL centrum wonen 2 en 4	377.000	-	377.000	60	26.420	350.580	-	-	Nee
Gemaal NvL centrum wonen 2 en 4	48.000	-	48.000	40	2.604	45.396	-	-	Nee
Aanleg riolering NvL Broeklanden 2 en 5	842.000	-	842.000	60	43.581	798.419	-	-	Nee
Gemaal NvL Broeklanden 2 en 5	61.000	-	61.000	40	18.928	42.072	706	-706	ja
Aanleg riolering NvL Parkwonen 3, 4 en 5	550.000	-	550.000	60	44.838	505.163	-	-	Nee
Gemaal NvL Parkwonen 3, 4 en 5	48.000	-	48.000	40	-	48.000	-	-	Nee
Gemaal NvL Boshoven	86.000	-	86.000	40	-	86.000	-	-	Nee

Overig
Aanleg riolering Danninge Erve bouwrijpmaken fase 4	429.000	-	429.000	60	244.825	184.175	-	-	Nee
Riolering noord 2 woonrijpmaken fase 3	10.000	-	10.000	60	-	10.000	-	-	Nee
Rioolvervanging Voorstraat e.o.	250.000	-	250.000	35	26.647	223.353	-	-	Nee
Rioolvervanging Westeinde	160.000	-	160.000	35	19.265	140.736	-	-	Nee
Aanleg riolering Kop van Noordpoort	250.000	-	250.000	60	340	249.660	-	-	Nee
Aanleg riolering Noord III/IV	850.000	-	850.000	60	401	849.599	-	-	Nee
Vervanging riolering prinsenplein icm herinrichtig	-	-	-	35	98.674	-98.674	49.337	-49.337	Nee
Rioolvervanging Reestlaan	550.000	-	550.000	35	428.788	121.212	-	-	ja
Subtotaal Riolering	5.273.000	-	5.273.000		1.600.317	3.672.683	50.043	-50.043
Totaal Programma 9 - Beheer bestaande openbare ruimte incl. materieel/wagenpark	20.011.000	1.384.000	18.627.000		7.013.390	12.997.610	404.135	979.865

Toelichting investeringen

Gerealiseerde projecten
In 2022 zijn de volgende projecten afgerond:
- Revitalisering Koedijkslanden fase 5 en 6 en rioolvervanging in fase 8. De afronding van de revitalisering fase 8 is verwacht in 2023. Aanbestedingsvoordelen hebben geleid tot minder uitgaven dan begroot.
- Aanleg fietspad Reggersweg
- Geleiderail Steenwijkerstraatweg
- Pumptrack
- Gemaal Leenders en gemaal Broeklanden 2/5
- Rioolvervanging Reestlaan
- Herinrichting Prinsengracht

Meerjarige projecten
Uitvoering is gegeven aan de meerjarige vervanging van de omvorming van openbare verlichting naar LED en de vervanging van zieke bomen. Deze werkzaamheden lopen de volgende jaren door. De afschrijving van het gerealiseerde deel van de vervanging start in het jaar na realisatie.

Binnenstad
In 2022 is de verlichting in de Woldstraat gerealiseerd evenals de herinrichting van de Prinsengracht in combinatie met een deel vergroening. De herinrichting inclusief rioolvervanging van het Prinsenplein is gestart. Afronding is voorzien in 2023.

In afwachting van ontwikkelingen van derden in de binnenstad worden nog een aantal werkzaamheden verwacht in 2023/2024. Dit betreft onder andere Kromme Elleboog in relatie tot pakhuis De Hes, Kruisstraat in combinatie met de ontwikkeling op de Urzo-locatie en afronding langs Gasgracht in relatie tot de bouw op Het Vledder. Om op de gerealiseerde onderdelen in de binnenstad te kunnen starten met afschrijving worden de specifieke kredieten afgesloten. Het restant van deze kredieten wordt ondergebracht in 1 krediet binnenstad waaruit de aangegane verplichtingen en nog uit te voeren werkzaamheden worden bekostigd.

De voorbereidingen voor de herontwikkeling van Bleekerseiland zijn gestart. Een nieuw ontwerp van het plangebied is gemaakt en wordt voorgelegd ter besluitvorming.

Riolering
De investering in riolering in de nieuwbouwwijken en bedrijventerreinen hangt samen met de bouwontwikkeling. De planning is gekoppeld aan het Meerjaren Perspectief Grondexploitaties (MPG).
De voorbereidingen zijn gestart voor de vervanging van de riolering in de Voorstraat en Westeinde. Vervanging van de riolering Prinsenplein is in november 2022 gestart.

Overige projecten in voorbereiding/uitvoering
- Vervanging brug C. de Vos van Steenwijklaan
- Fietspad Ruinerwoldseweg (GVVP)
- Vervanging Damwand Mallegatsgacht/Eendrachtsstraat
- Herinrichting dorpskern Rogat (GVVP)
- Parkeergarage Keysersstroom en parkeerterrein stadskantoor

Samenhang ontwikkelingen
In 2022 zijn subsidies toegekend vanuit de mobiliteitsgelden en woningbouwimpuls. Planvorming is in voorbereiding die ook doorwerkt in eerder voorgenomen investeringen. Dit betreft onder andere de investeringen in maatregelen rotonde watertoren, infrastructurele maatregelen Meppel Noord, riolering Kop van Noordpoort.

Wagenpark
Door toenemende levertijden hebben niet alle vervangingsinvesteringen in 2022 plaatsgevonden. Diverse leveringen staan gepland voor 2023. Voor de investering in de CO2 neutrale uitvoering van de transportauto is een voorstel in voorbereiding voor de invulling van deze investering.

Overig
De vervanging van de bestrating Prinses Marijkestraat is uitgesteld en wordt opgepakt in combinatie met de plannen rondom de vernieuwbouw van de schouwburg Ogterop.

Voor de aanleg van de landbouwweg Nijeveen is een breder onderzoek gewenst om te komen tot een mogelijke aanleg. Op basis van de uitkomsten van het onderzoek wordt een voorstel aangeboden aan de raad. In het beschikbare krediet ultimo 2022 is geen rekening gehouden met de verwerving van de gronden.