Paragraaf lokale heffingen

In deze paragraaf wordt de informatie over de diverse gemeentelijke belastingen en heffingen, die in de verschillende programma’s staat, compact weergegeven. Op hoofdlijnen wordt een overzicht van de diverse heffingen gegeven en we besteden aandacht aan de geraamde inkomsten en het beleid ten aanzien van die heffingen. Verder wordt de lokale lastendruk ten opzichte van de overige Drentse gemeenten weergegeven en kunt u informatie lezen over het kwijtscheldingsbeleid.

Voor 2022 zijn de lokale heffingen verhoogd met een inflatiecorrectie van 1,5%. Dit percentage is gebaseerd op het verwachte consumentenprijsindexcijfer (CPI) uit het Centraal Economisch Pan. Naast de inflatiecorrectie zijn een aantal heffingen extra verhoogd. Het gaat dan om de precariobelasting, leges huwelijken, leges apv/bijzondere wetten,  havengelden beroeps- en pleziervaart, parkeervergunningen en marktgelden.

Wet WOZ: De Waarderingskamer controleert en beoordeelt gemeenten op de uitvoering van de Wet WOZ. De mogelijkheid om de WOZ-waarden van andere woningen te raadplegen via www.woz-waardeloket.nl wordt door veel Nederlanders gewaardeerd en benut. De berekening van de taxaties voor woningen vindt nu plaats op basis van de inhoud van een woning. Ingaande 2022 is het verplicht om dat te doen op basis van de oppervlakte van een woning. 

Gemeenten zijn beperkt in de belastingen die ze mogen heffen. Deze zijn limitatief opgesomd in de Gemeentewet. Er wordt onderscheid gemaakt tussen gebonden en ongebonden belastingen.

Ongebonden belastingen die in Meppel worden geheven zijn:
-Onroerende zaakbelasting;
-Parkeerbelasting;
-Precariobelasting.

De opbrengsten van de ongebonden belastingen behoren tot de algemene dekkingsmiddelen en zijn vrij te besteden. Ongebonden belastingen die niet worden geheven in Meppel zijn roerende zaakbelasting, hondenbelasting, toeristenbelasting en forensenbelasting.

Naast ongebonden belastingen kan een gemeente rechten heffen. Dit zijn vergoedingen voor concrete prestaties door de gemeente geleverd. De rechten die in Meppel worden geheven zijn:
-Rioolheffing;
-Afvalstoffenheffing/reinigingsrechten;
-Naheffingsaanslagen parkeren;
-Binnenhavengelden;
-Lijkbezorgingsrechten;
-Marktgelden;
-Leges.

De opbrengst van de rechten is niet vrij besteedbaar. De tarieven van rechten moeten zodanig worden vastgesteld dat de opbrengsten de kosten voor het verlenen van de diensten niet overschrijden (maximaal 100% kostendekkendheid). Naast de directe kosten worden ook de overheadkosten (de zogenaamde indirecte kosten) meegenomen in de bepaling van het tarief.

De OZB zijn veruit de belangrijkste gemeentelijke belastingen. Er zijn drie belastingsoorten, namelijk:
1 een belasting geheven van eigenaren van woningen;
2 een belasting geheven van eigenaren van niet-woningen;
3 een belasting geheven van gebruikers van niet-woningen.

De raming van de OZB is voor 2022 ten opzichte van de vorige meerjarenbegroting verhoogd met de index (1,5%). Verder is rekening gehouden met de autonome stijging als gevolg van verbouw/nieuwbouw.

De heffingsgrondslag van de OZB is gebaseerd op de waarde zoals vastgesteld in het kader van de Wet waardering onroerende zaken (wet WOZ). Het OZB bedrag wordt berekend op basis van een percentage (het tarief) van de WOZ waarde.

De tarieven OZB voor het belastingjaar 2022 worden bepaald door de geraamde opbrengst OZB 2022 te relateren aan de totaal geraamde WOZ-waarden. Het te betalen OZB-bedrag is een percentage (het tarief) van de WOZ-waarde.

In de onderstaande tabel vindt u een overzicht van de ozb-tarieven voor de jaren 2020, 2021 en 2022. Deze jaarlijkse tarieven zijn bepaald op basis van de taxaties naar de peildatum van een jaar eerder. Zo
is de aanslag OZB voor het belastingjaar 2022 gebaseerd op tarieven voor 2022 en de waardepeildatum van de WOZ-waarde per 1 januari 2021.

	2020	2021	2022
ozb niet-woning (gebruik)	0,276%	0,303%	0,301%
ozb niet-woning (eigendom)	0,348%	0,402%	0,413%
ozb woning (eigendom)	0,127%	0,128%	0,119%

In de gemeente Meppel worden de parkeertarieven gebruikt om de kosten voor parkeervoorzieningen te dekken en om het parkeren binnen de gemeente te reguleren. Meppel heft parkeergelden bij parkeermeters en -automaten en via parkeervergunningen.

Bij parkeergarage Keyserstroom, parkeergarage Kromme Elleboog en parkeerterrein Stadhuis worden parkeergelden achteraf geïnd. De tarieven voor het parkeren bij parkeermeters en -automaten zijn niet verhoogd in 2022. Bij de begroting 2022 is besloten om de tarieven voor de parkeervergunningen met 20% te verhogen.

De tabel hieronder laat zien wat de tarieven zijn van onze gemeente en in relatie tot omliggende gemeenten voor 2022.

Tarieven per uur	Meppel		Hoogeveen		Zwolle
	2021	2022	2021	2022	2021	2022
Centrum (zone 1)	1,85	1,85	1,75	1,80	3,00	3,00
Buitenring (zone 2)	1,50	1,50	nvt	nvt	2,00	2,00
zone 3	0,85	0,85	nvt	nvt	1,20	1,20
Tijden betaald parkeren	ma t/m za 9:00-18:00, vrij 18:00-21:00 uur	ma t/m za 9:00-18:00, vrij 18:00-21:00 uur	ma t/m za 9:00-18:00, vrij 18:00-21:00 uur	ma t/m za 8:00-19:00, vrij 19:00-21:00 uur	ma t/m za 9:00-23:00 uur, zo 13:00-17:00 uur	ma t/m za 9:00-23:00 uur, zo 13:00-17:00 uur

Precariobelasting wordt geheven voor het gebruik van gemeentegrond. Voor terrassen of vaste standplaatsen wordt bijvoorbeeld precariobelasting geheven. Bij de begroting is besloten om de tarieven voor de precariobelasting met 5% te verhogen.

Rioolheffing wordt opgelegd aan de gebruikers van een perceel waar direct of indirect water op het riool wordt afgevoerd. Er wordt een vast bedrag aan rioolheffing in rekening gebracht, onafhankelijk van de hoeveelheid geloosd water. Het tarief rioolheffing bedraagt in 2022 € 174 per aansluiting. De kosten voor het beheren en in stand houden van het rioolstelsel worden uit de opbrengst rioolheffing betaald.

De stand van de voorziening bedraagt op 31 december 2022 € 2.302.704. Als het dekkingspercentage hoger is dan 100% wordt de meeropbrengst in de egalisatievoorziening gestort.

Berekening van kostendekkendheid	Rioolheffing
Taakveld 7.2 Riolering, Product 64 Riolering	Begroting	Werkelijk
Kosten, incl. (omslag) rente	2.128.032	2.116.000
Inkomsten, excl. heffingen	0	-18.000
Netto kosten taakveld	2.128.032	2.098.000
Toe te rekenen kosten
Taakveld 2.1 Verkeer en vervoer, activiteit straatreiniging	92.000	90.600
Taakveld 5.7 Openbaar groen en recreatie, activiteit leggers schouw en waterlossing	80.000	77.800
Taakveld 2.4 Onderhoud watergangen/baggeren	41.000	38.300
Taakveld 2.1 Onderhoud onkruidbestrijding	30.000	23.500
Taakveld 0.4 Overhead incl. (omslag) rente	74.000	74.000
Taakveld 6.3 Inkomensregelingen, activiteit kwijtschelding	179.600	138.400
BTW	310.000	272.900
Totale kosten	2.934.632	2.813.500
Opbrengst rioolheffing	-2.929.210	-2.938.500
Dekkingspercentage	100%	104%
Mutatie op de voorziening	5.422	-125.000

Afvalstoffenheffing wordt geheven bij alle huishoudens. De gemeente heeft de plicht de huishoudelijke afvalstoffen in te zamelen. Daarom is ieder huishouden verplicht bij te dragen in de kosten van afvalinzameling. Het maakt daarbij niet uit of mensen wel of geen afval aanbieden. Het tarief afvalstoffenheffing voor 2022 bedraagt € 212.  Reinigingsrecht wordt geheven voor de afvoer van bedrijfsafval en mag alleen in rekening worden gebracht als ook daadwerkelijk een dienst wordt geleverd.

De kosten voor het inzamelen, afvoeren en storten van afval worden uit de opbrengst van de afvalstoffenheffing betaald. Als het dekkingspercentage hoger is dan 100% wordt de meeropbrengst in de voorziening afvalstoffenheffing gestort.

De stand van de voorziening bedraagt op 31 december 2022 € 356.100.

Berekening van kostendekkendheid	Reinigingsheffingen
Taakveld 7.3 Afval, Product 55 Afvalinzameling	Begroting	Werkelijk
Kosten, incl. (omslag) rente	3.326.288	3.123.100
Inkomsten, excl. heffingen	-745.200	-651.800
Netto kosten taakveld	2.581.088	2.471.300
Toe te rekenen kosten
Taakveld 2.1 Verkeer en vervoer, activiteit straatreiniging	88.000	86.000
Taakveld 0.4 Overhead incl. (omslag) rente	229.000	229.000
Taakveld 6.3 Inkomensregelingen, activiteit kwijtschelding	190.000	168.000
BTW	374.300	350.000
Totale kosten	3.462.388	3.304.300
Opbrengst heffingen	-3.340.699	-3.358.900
Dekkingspercentage	96%	102%
Mutatie op de voorziening	121.689	-54.600

Om ervoor te zorgen dat automobilisten tijdig en voldoende betalen, worden controles uitgevoerd. Bij geconstateerde overtredingen legt de parkeercontroleur een naheffingsaanslag (parkeerboete) op.

Berekening van kostendekkendheid	Naheffingsaanslagen parkeren
Taakveld 2.2 Parkeren, Product 65 Parkeren	Begroting	Werkelijk
Kosten, incl. (omslag) rente	161.676	157.106
Inkomsten, excl. Heffingen	0	0
Netto kosten taakveld	161.676	157.106
Toe te rekenen kosten
Taakveld 0.4 Overhead incl. (omslag) rente	36.356	37.161
Totale kosten	198.032	194.267
Opbrengst heffingen	-48.719	-41.343
Dekkingspercentage	25%	21%

Onder de naam ‘binnenhavengeld’ wordt een recht geheven voor het gebruik van de haven met een vaartuig. De kosten van door de gemeente verstrekte diensten in de haven worden gedeeltelijk uit het binnenhavengeld gedekt. Hierbij wordt onderscheid gemaakt in beroepsvaart en pleziervaart.

Dekkingspercentages Beroepsvaart en Pleziervaart:

Berekening van kostendekkendheid	Binnenhavengelden - Beroepsvaart
Taakveld 2.4 Economische havens en waterwegen, Product 62 Water, activiteit beroepsvaart	Begroting	Werkelijk
Kosten, incl. (omslag) rente	338.413	196.542
Inkomsten, excl. heffingen	0	-2.136
Netto kosten taakveld	338.413	194.406
Toe te rekenen kosten
Taakveld 2.1 verkeer en vervoer, product 60 activiteit onderhoud civiele kunstwerken	189.844	161.534
Taakveld 2.4 economische havens en waterwegen, activiteit beheer en onderhoud watergangen (25%)	10.240	9.576
Taakveld 2.4 economische havens en waterwegen, activiteit onderhoud havenvoorzieningen (80%)	94.441	90.894
Taakveld 2.4 economische havens en waterwegen, activiteit brugwachterlocaties (80%)	23.106	14.490
Taakveld 2.4 economische havens en waterwegen, activiteit havenkantoor (67%)	24.324	36.525
Taakveld 0.4 Overhead incl. (omslag) rente	45.445	46.451
Totale kosten	725.813	553.876
Opbrengst heffingen	-226.791	-265.238
Dekkingspercentage	31%	48%
Berekening van kostendekkendheid	Binnenhavengelden - Pleziervaart
Taakveld 2.3 Recreatieve havens, Product 62 Water, activiteit pleziervaart	Begroting	Werkelijk
Kosten, incl. (omslag) rente	88.413	85.305
Inkomsten, excl. heffingen	0	0
Netto kosten taakveld	88.413	85.305
Toe te rekenen kosten
Taakveld 2.1 verkeer en vervoer, product 60 activiteit onderhoud civiele kunstwerken	132.333	105.536
Taakveld 2.4 economische havens en waterwegen, activiteit beheer en onderhoud watergangen (25%)	10.240	9.576
Taakveld 2.4 economische havens en waterwegen, activiteit onderhoud havenvoorzieningen (20%)	23.610	22.724
Taakveld 2.4 economische havens en waterwegen, activiteit brugwachterlocaties (20%)	5.777	3.623
Taakveld 2.4 economische havens en waterwegen, activiteit havenkantoor (33%)	11.980	17.990
Taakveld 0.4 Overhead incl. (omslag) rente	9.089	9.290
Totale kosten	281.442	254.043
Opbrengst heffingen	-145.673	-139.354
Dekkingspercentage	52%	55%

Leges’ is de aanduiding voor rechten die worden geheven voor het genot van, door of vanwege het gemeentebestuur verstrekte diensten. In de legesverordening zijn bepalingen opgenomen over de activiteiten waarvoor de gemeente leges in rekening brengt. Verder staan daarin de tarieven en de grondslagen bij het heffen van de leges. De legesverordening is onderverdeeld in drie titels (zie tabel).

Legestarieven mogen op begrotingsbasis niet meer dan kostendekkend zijn. De kostendekkendheid mag bij titel 1 en titel 2 voor het totaal van de onderdelen niet meer dan 100% zijn. Binnen titel 3 geldt de maximale kostendekkendheid van 100% voor elk afzonderlijk tarief, van de geraamde lasten en baten.

Het verschil in dekkingspercentage tussen begroting en werkelijk wordt verklaard door:
Titel 1: Verschil tussen begrote en werkelijke dekkingspercentages is minimaal.
Titel 2: Incidenteel hogere opbrengst leges omgevingsvergunningen dan geraamd.
Titel 3: Mindere opbrengst bij leges horecavergunningen dan geraamd.

Recapitulatie Titel 1,2 en 3
Totaal			Werkelijke lasten	Werkelijke baten	Werkelijke dekking	Begrote dekking
Kostendekking Titel 1			€ 630.149,96	€ 520.267,75	82,6%	84,2%
Kostendekking Titel 2			€ 1.015.069,58	€ 1.739.393,54	171,4%	87,6%
Kostendekking Titel 3			€ 67.907,64	€ 10.290,78	15,2%	38,8%
Kostendekking totale tarieventabel			€ 1.713.127,17	€ 2.269.952,07	132,5%	84,5%

Lijkbezorgingsrechten worden geheven voor het gebruik van de begraafplaats en voor verleende diensten door de gemeente.

Berekening van kostendekkendheid	Lijkbezorgingsrechten
Taakveld 7.5 Begraafplaatsen en crematoria, Product 30 Begraafplaatsen	Begroting	Werkelijk
Kosten, incl. (omslag) rente	342.316	447.270
Inkomsten, excl. heffingen	-5.522	-5.691
Netto kosten taakveld	336.794	441.579
Toe te rekenen kosten
Taakveld 0.4 Overhead incl. (omslag) rente	45.445	46.451
Totale kosten	382.239	488.030
Opbrengst heffingen	-296.853	-230.952
Dekkingspercentage	78%	47%

Marktgeld wordt geheven voor het hebben van een standplaats op de markt.

Berekening van kostendekkendheid	Marktgelden
Taakveld 3.3 Bedrijvenloket en bedrijfsregelingen, Product 35 Bijzondere wetgeving, activiteit markten	Begroting	Werkelijk
Kosten, incl. (omslag) rente	57.246	57.941
Inkomsten, excl. heffingen	0	-1.945
Netto kosten taakveld	57.246	55.996
Toe te rekenen kosten
Taakveld 0.4 Overhead incl. (omslag) rente	9.089	9.290
Totale kosten	66.335	65.286
Opbrengst heffingen	-22.000	-25.067
Dekkingspercentage	33%	38%

In de tabel zijn de gerealiseerde opbrengsten voor 2021 vergeleken met de geraamde opbrengsten en de werkelijke opbrengsten 2022.

Heffingsoort	Realisatie 2021		Begroting 2022		Begroting 2022		Realisatie 2022
Bedragen x € 1.000			Primitief		(na wijziging)
OZB gebruikers niet-woningen	1.827		1.887		1.887		1.878
OZB eigenaren niet-woningen	2.986		2.978		2.978		3.087
OZB eigenaren woningen	4.642		4.825		4.825		4.816
Onroerende zaakbelasting		9.455		9.690		9.690		9.781
Afvalstoffenheffing/reinigingsrecht		3.260		3.341		3.341		3.359
Rioolheffing		2.888		2.929		2.929		2.939
Parkeerbelasting		1.137		1.788		1.488		1.367
Precariobelasting		18		63		63		57
Lijkbezorgingsrechten		232		284		284		231
Leges omgevingsvergunning	1.043		853		853		1.739
Leges burgerzaken	460		413		413		520
Leges europese dienstenrichtlijn	18		24		24		10
Leges totaal		1.522		1.290		1.290		2.270
Marktgelden		23		22		22		25
Havengeld beroepsvaart	202		227		227		265
Havengeld pleziervaart	119		146		146		139
Liggelden	14		7		7		10
		335		380		380		415
Totaal		18.871		19.787		19.487		20.444

Het kwijtscheldingsbeleid is vastgelegd in de Leidraad Invordering. De hierin gestelde criteria zijn afgeleid van de regelgeving van het rijk. Bij het behandelen van een kwijtscheldingsverzoek vindt een
inkomens- en vermogenstoets plaats. De normen voor kwijtschelding worden landelijk bepaald. Als een belastingschuldige noch betalingscapaciteit noch vermogen heeft, wordt kwijtschelding van
afvalstoffenheffing en rioolheffing verleend. In incidentele gevallen komt het voor dat ook de onroerendezaakbelasting wordt kwijtgescholden.

Bij de bepaling van kwijtschelding houden wij rekening met 100% van de kosten van levensonderhoud. Er is bewust geen gebruik gemaakt van de mogelijkheid om lagere normen (90% of 95%) te hanteren
om zodoende de meest ruimhartige kwijtschelding te kunnen verlenen. Ook kleine ondernemers komen voor kwijtschelding van de privé-aanslag in aanmerking.
In onderstaande tabel staan de bedragen die in 2021 en 2022 met kwijtschelding zijn gemoeid.

Kwijtschelding	Realisatie 2021	Begroting 2022	Realisatie 2022
Bedragen x € 1.000
Afvalstoffenheffing	166	170	163
Rioolheffing	138	150	134
Totaal	304	320	297

In de volgende tabel geven we een overzicht van de woonlasten van alle Drentse en naburige gemeenten voor 2022. Meppel staat op nummer 1 in het rijtje van voordelige gemeenten in Drenthe en de directe
omgeving van Meppel. Een aantal Drentse gemeenten kent tariefdifferentiatie voor afvalstoffenheffing en/of rioolheffing.

Woonlastendruk
Gemeente			OZB	Afvalstoffenheffing	Rioolheffing	Totale woonlasten
				Mph	Mph
Meppel			298	212	174	684
Tynaarlo			372	189	166	727
Steenwijkerland			288	249	202	739
Midden-Drenthe			317	207	239	763
AA en Hunze			361	242	163	766
De Wolden			380	189	233	802
Staphorst			372	249	208	829
Noordenveld			356	227	256	839
Assen			454	253	137	844
Westerveld			399	239	220	858
Hoogeveen			449	287	150	886
Emmen			417	285	216	918
Coevorden			490	296	218	1004
Borger-Odoorn			533	222	268	1023
Bron: www.coelo.nl
Mph = Meerpersoonshuishouden (2 personen of meer)
Note: Borger-Odoorn, de Wolden, Staphorst, Emmen en Steenwijkerland hebben Diftar

In het onderstaand overzicht zetten we de ontwikkeling van de gemiddelde lokale lastendruk in Meppel in de jaren 2019 tot en met 2022 op een rij.

				2019	2020	2021	2022
Gemiddelde waarde woning				199.000	210.000	228.000	250.000
Woonlasten
Ozb woningen				256	267	292	298
Afvalstoffenheffing				181	202	209	212
Rioolheffing				171	174	174	174
Totaal woonlasten				608	643	675	684